“Τρέχουν” το Κτηματολόγιο - Τι προβλέπει το νομοσχέδιο

Με βασική κατεύθυνση την επιτάχυνση των διαδικασιών, τη διευκόλυνση των πολιτών και των συναλλασσομένων και τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος, κατατίθεται την Παρασκευή από το ΥΠΕΚΑ το σχέδιο νόμου για το Κτηματολόγιο στην κεντρική νομοπαρασκευαστική επιτροπή της Βουλής.Με τις επιμέρους διατάξεις του νομοσχεδίου προωθείται η επιτάχυνση των διαδικασιών για την ανάθεση και ολοκλήρωση των μελετών κτηματογράφησης, η οποία αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2020, βελτιώνονται και απλοποιούνται οι διαδικασίες συναλλαγών με τα κτηματολογικά γραφεία, ενώ παράλληλα, όπως επισημαίνεται από το ΥΠΕΚΑ, το Κτηματολόγιο αναδεικνύεται ως βασικό αναπτυξιακό εργαλείο σχετιζόμενο άμεσα με την προσέλκυση επενδύσεων και τη συνακόλουθη βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης της χώρας στο διεθνές περιβάλλον.
Το νομοσχέδιο θα προωθηθεί προς συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές της βουλής, ενώ η ψήφισή του από την ολομέλεια αναμένεται, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περί τα τέλη Απριλίου.
Ειδικότερα, σε σχέση με τη λειτουργία του Κτηματολογίου, όπως προβλέπεται από το σχέδιο νόμου:
-Ανατίθεται στην «Κτηματολόγιο Α.Ε.» η οργάνωση και λειτουργία των κτηματολογικών γραφείων ανά την επικράτεια, τα πρώτα εκ των οποίων πρόκειται να αρχίσουν να λειτουργούν εντός του έτους σε Πάτρα, Ηράκλειο και Θεσσαλονίκη.
-Απλοποιούνται οι διαδικασίες και βελτιώνεται η εξυπηρέτηση των πολιτών, ειδικά στα θέματα διορθώσεων, ενώ εισάγονται διαδικασίες ηλεκτρονικής και εξ αποστάσεως, εξυπηρέτησης.
-Εισάγεται η ατελώς υποβολή αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος στα προσωρινά
κτηματολογικά στοιχεία, τροποποιείται η σύνθεση των Επιτροπών ενστάσεων και καθιερώνεται η δυνατότητα γνωστοποίησης της ένστασης στους θιγόμενους με κάθε πρόσφορο τρόπο.
-Σε σχέση με τους δασικούς χάρτες, μειώνονται τα βήματα για την κύρωσή τους από 13 σε 7, μειώνονται οι χρόνοι ολοκλήρωσης των σταδίων κύρωσης, ενώ τίθενται αποκλειστικές προθεσμίες. Παράλληλα, οι Διευθύνσεις Δασών και τα αρμόδια δσαρχεία, αν δεν προβούν σε θεώρηση εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών, έχουν τη δυνατότητα να παρεμβαίνουν στη διαδικασία με την υποβολή ενστάσεων κατά του δασικού χάρτη, που αναρτήθηκε.
-Ορίζεται, δε, ότι δεν υπάγονται στη διαδικασία κύρωσης δασικών χαρτών οι περιοχές για τις οποίες υφίστανται εγκεκριμένα σχέδια πόλης ή καταλαμβάνονται από εγκεκριμένους οικισμούς. Τα σχέδια πόλεων και οι συναφείς διοικητικές πράξεις αποτελούν νόμιμο λόγο απώλειας του δασικού χαρακτήρα ενός ακινήτου. Το ελληνικό κράτος, με κανονιστικές πράξεις του θεωρεί τις εκτάσεις αυτές οικιστικές.
-Όπως προβλέπεται από το νομοσχέδιο, για πολλές από τις εκτάσεις αυτές έχουν συντελεστεί πράξεις αναλογισμού και ρυμοτόμησης και πράξεις εφαρμογής των σχεδίων τους. Ως εκ τούτου, στις εκτάσεις - περιοχές αυτές το κράτος επιτρέπει νομίμως της δόμηση και την άσκηση δικαιοπραξιών για πάρα πολλές δεκαετίες.
-Καθιερώνεται, επίσης, ίδια αντιμετώπιση μεταξύ κατόχων μικρών και μεγάλων ακινήτων εντός σχεδίου πόλεως, όσον αφορά τυχόν περιουσιακά δικαιώματα του δημοσίου.
-Με το εν λόγω νομοσχέδιο, στόχος είναι επίσης να επιλυθεί το πρόβλημα αναστολής έκδοσης αδειών δόμησης σε μικρούς οικισμούς λόγω της, εδώ και τρία χρόνια, απαγόρευσης παραχώρησης λωρίδας για τη διάνοιξη των απαιτούμενων δρόμων. Απαντώνται ασάφειες και δυσχέρειες εφαρμογής στις διατάξεις που αφορούν τη δόμηση και ειδικότερα την έκδοση αδειών δόμησης σε ιδιοκτησίες που βρίσκονται εντός των ορίων οικισμών και είτε έχουν πρόσωπο σε προϋφιστάμενους κοινόχρηστους χώρους, είτε έχουν πρόσωπο αποκλειστικά και μόνο σε κοινόχρηστους χώρους, που δημιουργήθηκαν μετά το 1985.
Όπου υπάρχουν, λοιπόν, καθυστερήσεις στην έγκριση της πρότασης κύρωσης του δικτύου κοινοχρήστων χώρων, που υπερβαίνουν τους τρεις μήνες, προβλέπεται να μπορεί να επιτρέπεται η δόμηση, υπό εκείνους τους όρους και τις προϋποθέσεις που θα διασφαλίσουν τόσο τη νομιμότητα της διοικητικής πράξης της άδειας δόμησης όσο και τη συμβατότητά της με τη διοικητική πράξη της κύρωσης του δικτύου των κοινοχρήστων χώρων του οικισμού. Επιλύονται έτσι, άμεσα και επείγοντα ζητήματα ολοκλήρωσης πολεοδομικού σχεδιασμού και ιδιωτικής πολεοδόμησης, παρατείνοντας και τις σχετικές προθεσμίες.
-Παράλληλα, το δημόσιο υποχρεώνεται να δηλώνει τα δικαιώματά του σε κάθε περιοχή που θα εντάσσεται στο μέλλον στο Κτηματολόγιο. Έτσι εξασφαλίζεται, για πρώτη φορά, η πλήρης καταγραφή της δημόσιας περιουσίας, ώστε να είναι δυνατή η ανάδειξη και αξιοποίησή της.
-Καθώς έως σήμερα δεν πιστοποιείται η θέση κάθε ακινήτου εντός ή εκτός περιοχής Natura 2000, αρμόδια και γι΄ αυτή τη διαδικασία καθίσταται την Κτηματολόγιο ΑΕ, η οποία θα εκδίδει κάθε σχετικό πιστοποιητικό, αναλαμβάνοντας επίσης την ψηφιακή ενημέρωση και τήρηση των ορίων των περιοχών των χερσαίων προστατευόμενων περιοχών και των τύπων οικοτόπων σε εθνικό επίπεδο.
-Όσον αφορά τις κυνηγετικές περιοχές, μπορεί να χαρακτηρίζονται ως συνεχείς ελεγχόμενες κυνηγετικές εκτάσεις, ανεξαρτήτως ιδιοκτησίας, όχι μικρότερες των δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500) στρεμμάτων, εντός του χώρου της ηπειρωτικής Ελλάδας -αντί 5.000 στρεμμάτων έως σήμερα- και πεντακοσίων τουλάχιστον στρεμμάτων στη νησιωτική Ελλάδα. Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, η ρύθμιση αυτή στοχεύει στον περιορισμό των επιφανειών αυτών και στην απελευθέρωση μεγάλων επιφανειών δασών οι οποίες σήμερα, για τις ανάγκες λειτουργίας των ελεγχόμενων κυνηγετικών περιοχών, είναι περιφραγμένες και μη προσβάσιμες και στην προσέλκυση σχετικών επενδύσεων, στη δημιουργία θέσεων εργασίας αλλά και την προσέλκυση ειδικού τουρισμού.
Επιπλέον, σε συνεργασία με το υπουργείο Δικαιοσύνης, βελτιώνεται η λειτουργία του Κτηματολογίου τόσο της εξωδικαστικής, όσο και της δικαστικής επίλυσης των ζητημάτων διόρθωσης των αρχικών και μεταγενέστερων εγγραφών, με στόχο τη διευκόλυνση των συναλλαγών, αφού η εξωδικαστική διόρθωση απαλλάσσεται από οποιοδήποτε τέλος και επεκτείνεται, υπό προϋποθέσεις εγκυρότητας και δημοσιότητας, η δυνατότητα συναλλαγών και στις περιπτώσεις που εμφανίζουν σφάλμα οι μεταγενέστερες εγγραφές.
Επιμηκύνεται η προθεσμία διόρθωσης των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών, ώστε να διευκολυνθούν περαιτέρω οι δικαιούχοι να ασκήσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους για διόρθωση εγγραφών, ενώ καθιερώνεται η υποχρεωτική προσκόμιση πιστοποιητικών κτηματολογικών εγγραφών και των τεχνικών εισηγήσεων, ώστε να υπάρχει πλήρης εικόνα της ταυτότητας του ακινήτου.
Ενισχύεται το καθεστώς δημοσιότητας που προβλέπεται στις ισχύουσες διατάξεις, προσαρμοσμένο στις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις ηλεκτρονική ανάρτηση όλων των στοιχείων για όλους.
Όσον αφορά τους διαγωνισμούς του Κτηματολογίου, από τα 38 εκατομμύρια σχεδόν συνολικά δικαιώματα, έχουν πλήρως κτηματογραφηθεί τα 7 εκατομμύρια, τα 15 περίπου εκατομμύρια βρίσκονται υπό επεξεργασία, ενώ για τα 16 εκατομμύρια θα ακολουθήσουν διαγωνισμοί. Το έργο από το 2008 χρηματοδοτείται μόνο από τους πολίτες, μέσω των σχετικών τελών.
Επιπλέον, μειώνεται έως και 70%, όπως εκτιμάται, ο χρόνος ολοκλήρωσης των διαγωνισμών, αναμορφώνεται η διαδικασία - τα στάδια των διαγωνισμών, τυποποιείται και αντικειμενικοποιείται η αξιολόγηση, εγκαθιδρύεται ως κριτήριο ανάθεσης η χαμηλότερη τιμή προσφοράς.
Στόχος του ΥΠΕΚΑ είναι να προκηρυχθούν έως τον Ιούνιο οι διαγωνισμοί για τα 16 εκατομμύρια εκκρεμούντων δικαιωμάτων. Σκοπός της επιτάχυνσης είναι μέσα σε 8 μήνες να αναδειχθούν οι πρώτοι ανάδοχοι και σε 12 μήνες να έχουν ανατεθεί. Αυτή η βασική αρχή ανάθεση εντός 12 μηνών θα ακολουθηθεί σε όλες τις περιπτώσεις διαγωνισμών κτηματογράφησης.