Του Κώστα Βαξεβάνη
Ο Νέλσον Μαντέλα,δεν είναι από αυτούς που δικαιώνονται μετά θάνατον.Δικαιώθηκε όσο ζούσε,καταργώντας το μεγαλύτερο θεσμοθετημένο ρατσιστικό σύστημα που υπήρχε στη Νότια Αφρική,με την ανοχή των “δημοκρατών” της Δύσης. Αντίθετα με όσα θέλουν να δείχνουν πολλοί υμνητές του σήμερα,οι οποίοι καταδικάζουν τη βία απ όπου κι αν προέρχεται,ο Μαντέλα και γνώρισε τη ρατσιστική βία,και επέλεξε τη βία που αναγκαστικά φέρνει ένας απελευθερωτικός αγώνας.
Το μόνο βέβαιο είναι,πως το Απαρτχάιντ δεν έπεσε επειδή κάποιοι έκαναν επίδειξη πολιτικής ευγένειας,ξεκολλώντας τσίχλες απο τα παγκάκια,ανάβοντας ρεσώ διαμαρτυρίας ή φορώντας λευκά πουκάμισα ως σημαίες αντιβίας.
Ο Μαντέλα ήταν ο συνιδρυτής της οργάνωσης “Δόρυ του Έθνους”,του ένοπλου τμήματος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου που τη δεκαετία του 60 ξεκίνησε δολιοφθορές και επιθέσεις στις υποδομές του κράτους της Νότιας Αφρικής.Στη δεκαετία του 80 οι επιθέσεις των ανταρτών ενάντια στους ρατσιστές του Απαρτχάιντ,με θύματα εκατοντάδες λευκούς,σήμαναν την ήττα του πολιτικού καθεστώτος του ρατσισμού και την ιστορική παράδοση της εξουσίας στους μαύρους κατοίκους και το Αφρικανικό Κογκρέσο του Μαντέλα.
Το 1987 η νεοφιλελεύθερη Θάτσερ,είχε αποκαλέσει τον Μαντέλα τρομοκράτη και διαβεβαίωνε πως “το καθεστώς της Νότιας Αφρικής,δεν θα πέσει ποτέ. Ο “τρομοκράτης” μερικά χρόνια μετά τις δηλώσεις της Θάτσερ ήπιε τσάι με τη βασίλισσα Ελισάβετ στο Μπάκινχαμ και συνέχισε σε μεγάλη ηλικά,να προτρέπει σε κοινωνικούς αγώνες,όπως η εκστρατεία κατά του AIDS. Έτσι γράφτηκε η ιστορία που έκανε τελικώς τον Μαντέλα ένα σύμβολο οικουμενισμού,αγώνα και ειρήνης.
Είμαι βέβαιος πως αρκετοί Έλληνες επιχειρηματίας, που την εποχή που το Απαρτχάιντ βασάνιζε τον Μαντέλα, εκείνοι έσπαγαν το διεθνές εμπάργκο για να πάνε πετρέλαιο στους ρατσιστές,ακόμη και αυτοί,θα θρηνήσουν τον θάνατο του Μαντέλα,ο οποίος πλέον ήταν ένα σύμβολο κατά της βίας.
Δεν γράφω ό,τι γράφω γιατί είμαι υπέρ της βίας,αλλά γιατί κατανοώ πως η ζωή και η ιστορική εξέλιξη,αρκετές φορές αναγκάστηκαν να είναι βίαιες,ως αντίσταση στη βία που αποκτήνωνε ή υποδούλωνε τους ανθρώπους.Το ανόητο επιχείρημα του «είμαι κατά της βίας απ όπου κι αν προέρχεται» είναι ένα εφεύρημα που πρακτικά εξισώνει τη νόμιμη αντίσταση με τη βία της εξουσίας.Την υπεράσπιση της νομιμότητας με διαμαρτυρία,με την άνομη επιβολή.Τη Δικαιοσύνη,με τη νομιμότητα που εφευρίσκουν κάνοντας νόμους και παράγοντας άδικες νομιμότητες. Το «όχι στη βία απ όπου κι αν προέρχεται» είναι η σύγχρονη εθνικοφροσύνη που ποινικοποιεί την διαφωνία,παίζοντας με τους νόμους και χρησιμοποιώντας την κοινωνική ειρήνη ως υποτέλεια.
Το ίδιο το Σύνταγμα της χώρας στο ακροτελεύτιο άρθρο του,το 120,γράφει «H τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Eλλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία.»
Μάλλον το Σύνταγμα δεν εννοεί να ανάβουμε ρεσώ σε περίπτωση που η κυβερνητική βία καταστέλλει τη συνταγματικότητα και τη ζωή των ανθρώπων.
Είναι μάλλον και ανόητο και ανιστόρητο να καταδικάζεις τον βίαιο Μαντέλα απ όπου κι αν προέρχεται,αλλά όταν επικρατήσει με το δικό του αγώνα και το δικό του πόνο,να τον αντιμετωπίζεις ως γκουρού γιόγκας που φωτοβολεί ειρήνη και πραότητα.Αν τα βλέπεις έτσι τα πράγματα καλύτερα να μην λες πως θέλεις κοινωνική δικαιοσύνη μέσα από πολιτικές λύσεις.Καλύτερα να επενδύσεις στην εσωτερική γαλήνη φορώντας τα βραχιολάκια ισορροπίας και τα νανογιλέκα του Μάκη.
Ο Νέλσον Μαντέλα,δεν είναι από αυτούς που δικαιώνονται μετά θάνατον.Δικαιώθηκε όσο ζούσε,καταργώντας το μεγαλύτερο θεσμοθετημένο ρατσιστικό σύστημα που υπήρχε στη Νότια Αφρική,με την ανοχή των “δημοκρατών” της Δύσης. Αντίθετα με όσα θέλουν να δείχνουν πολλοί υμνητές του σήμερα,οι οποίοι καταδικάζουν τη βία απ όπου κι αν προέρχεται,ο Μαντέλα και γνώρισε τη ρατσιστική βία,και επέλεξε τη βία που αναγκαστικά φέρνει ένας απελευθερωτικός αγώνας.
Το μόνο βέβαιο είναι,πως το Απαρτχάιντ δεν έπεσε επειδή κάποιοι έκαναν επίδειξη πολιτικής ευγένειας,ξεκολλώντας τσίχλες απο τα παγκάκια,ανάβοντας ρεσώ διαμαρτυρίας ή φορώντας λευκά πουκάμισα ως σημαίες αντιβίας.
Ο Μαντέλα ήταν ο συνιδρυτής της οργάνωσης “Δόρυ του Έθνους”,του ένοπλου τμήματος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου που τη δεκαετία του 60 ξεκίνησε δολιοφθορές και επιθέσεις στις υποδομές του κράτους της Νότιας Αφρικής.Στη δεκαετία του 80 οι επιθέσεις των ανταρτών ενάντια στους ρατσιστές του Απαρτχάιντ,με θύματα εκατοντάδες λευκούς,σήμαναν την ήττα του πολιτικού καθεστώτος του ρατσισμού και την ιστορική παράδοση της εξουσίας στους μαύρους κατοίκους και το Αφρικανικό Κογκρέσο του Μαντέλα.
Το 1987 η νεοφιλελεύθερη Θάτσερ,είχε αποκαλέσει τον Μαντέλα τρομοκράτη και διαβεβαίωνε πως “το καθεστώς της Νότιας Αφρικής,δεν θα πέσει ποτέ. Ο “τρομοκράτης” μερικά χρόνια μετά τις δηλώσεις της Θάτσερ ήπιε τσάι με τη βασίλισσα Ελισάβετ στο Μπάκινχαμ και συνέχισε σε μεγάλη ηλικά,να προτρέπει σε κοινωνικούς αγώνες,όπως η εκστρατεία κατά του AIDS. Έτσι γράφτηκε η ιστορία που έκανε τελικώς τον Μαντέλα ένα σύμβολο οικουμενισμού,αγώνα και ειρήνης.
Είμαι βέβαιος πως αρκετοί Έλληνες επιχειρηματίας, που την εποχή που το Απαρτχάιντ βασάνιζε τον Μαντέλα, εκείνοι έσπαγαν το διεθνές εμπάργκο για να πάνε πετρέλαιο στους ρατσιστές,ακόμη και αυτοί,θα θρηνήσουν τον θάνατο του Μαντέλα,ο οποίος πλέον ήταν ένα σύμβολο κατά της βίας.
Δεν γράφω ό,τι γράφω γιατί είμαι υπέρ της βίας,αλλά γιατί κατανοώ πως η ζωή και η ιστορική εξέλιξη,αρκετές φορές αναγκάστηκαν να είναι βίαιες,ως αντίσταση στη βία που αποκτήνωνε ή υποδούλωνε τους ανθρώπους.Το ανόητο επιχείρημα του «είμαι κατά της βίας απ όπου κι αν προέρχεται» είναι ένα εφεύρημα που πρακτικά εξισώνει τη νόμιμη αντίσταση με τη βία της εξουσίας.Την υπεράσπιση της νομιμότητας με διαμαρτυρία,με την άνομη επιβολή.Τη Δικαιοσύνη,με τη νομιμότητα που εφευρίσκουν κάνοντας νόμους και παράγοντας άδικες νομιμότητες. Το «όχι στη βία απ όπου κι αν προέρχεται» είναι η σύγχρονη εθνικοφροσύνη που ποινικοποιεί την διαφωνία,παίζοντας με τους νόμους και χρησιμοποιώντας την κοινωνική ειρήνη ως υποτέλεια.
Το ίδιο το Σύνταγμα της χώρας στο ακροτελεύτιο άρθρο του,το 120,γράφει «H τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Eλλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία.»
Μάλλον το Σύνταγμα δεν εννοεί να ανάβουμε ρεσώ σε περίπτωση που η κυβερνητική βία καταστέλλει τη συνταγματικότητα και τη ζωή των ανθρώπων.
Είναι μάλλον και ανόητο και ανιστόρητο να καταδικάζεις τον βίαιο Μαντέλα απ όπου κι αν προέρχεται,αλλά όταν επικρατήσει με το δικό του αγώνα και το δικό του πόνο,να τον αντιμετωπίζεις ως γκουρού γιόγκας που φωτοβολεί ειρήνη και πραότητα.Αν τα βλέπεις έτσι τα πράγματα καλύτερα να μην λες πως θέλεις κοινωνική δικαιοσύνη μέσα από πολιτικές λύσεις.Καλύτερα να επενδύσεις στην εσωτερική γαλήνη φορώντας τα βραχιολάκια ισορροπίας και τα νανογιλέκα του Μάκη.