Με
τη διαδικασία του κατεπείγοντος είναι αποφασισμένη η κυβέρνηση να
προωθήσει το επόμενο διάστημα την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ
όπως υπογραμμίζουν μια σειρά εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων: Από την
τροπολογία που ενσωματώθηκε σε ένα άσχετο νομοσχέδιο για τον τουρισμό
στην οποία προβλέπεται ο συμψηφισμός των χρεών μεταξύ της ΕΥΔΑΠ και του
δημοσίου και η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας ώστε η ΕΥΔΑΠ
να δοθεί στο νέο αγοραστή χωρίς τα «βαρίδια» ακόμη κι αυτών των
σημερινών εργατικών αμοιβών μέχρι την απόφαση τροποποίησης του
καταστατικού της που έλαβε η γενική συνέλευση των μετόχων της ΕΥΔΑΠ ώστε
πλέον να είναι δυνατή η πώληση ακόμη και ποσοστού άνω του 49% του
μετοχικού της κεφαλαίου.
ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ
Να σημειωθεί πως το Ταμείο Ξεπουλήματος και κατά κόσμον ΤΑΙΠΕΔ έχει
στην κατοχή του ποσοστό ύψους 61,33%. Το κατά πόσο φυσικά το απέκτησε με
νόμιμο τρόπο και διαθέτει μάλιστα το δικαίωμα να το ξεπουλήσει είναι
ένα εντελώς διαφορετικό θέμα που αργά ή γρήγορα ευελπιστούμε να τύχει
της δέουσας δικαστικής διερεύνησης… Οι επιπτώσεις άλλωστε από την
ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ θα είναι τόσο δραματικές ώστε είναι εντελώς
βέβαιο ότι η ιδιωτικοποίηση θα αποδειχθεί ένα σύντομο διάλλειμα κι αργά ή
γρήγορα το ελληνικό δημόσιο, άγνωστο φυσικά από τώρα με ποια μορφή, θα
κληθεί να διαχειριστεί τα σπασμένα που θα αφήσουν πίσω τους οι ιδιώτες.
Όπως άλλωστε συνέβη σε δεκάδες περιπτώσεις στο εξωτερικό.
Η πώληση της ΕΥΔΑΠ ωστόσο συνιστά σκάνδαλο από τώρα, χωρίς δηλαδή να
χρειαστεί να δαπανήσουμε πόρους για να καθαρίσουμε την …κόπρο που θα
αφήσουν πίσω τους οι ιδιώτες, και μάλιστα για πολλούς λόγους.
Πρώτ’ απ’ όλα για λόγους οικονομικούς. Όπως περιγράφεται στην
ιστοσελίδα της, η ΕΥΔΑΠ διαθέτει ένα πελατολόγιο 4,3 εκ. νοικοκυριών
(2.020.000 συνδέσεων) ενώ το μήκος των αγωγών της ανέρχεται σε 9.500
χλμ. Ο δε τομέας της αποχέτευσης εξυπηρετεί 3,5 εκ. κατοίκους, ενώ το
συνολικό μήκος των συγκεκριμένων αγωγών ανέρχεται σε 6.000 χλμ. Αν σε
αυτά προσθέσουμε 3 μεγάλα διυλιστήρια κι ένα τεράστιο δίκτυο δεξαμενών
έχουμε μια συνολική αξία που ανέρχεται, με συντηρητικές εκτιμήσεις, σε
6,5 δισ. ευρώ. Αυτά είναι τα χρήματα που θα έπρεπε να καταβάλει σήμερα
οποιοσδήποτε (δημόσιο ή ιδιώτης) επιχειρούσε να κατασκευάσει εξ αρχής
αυτή την πολύτιμη υποδομή που δίνει τη δυνατότητα διύλισης 1,5 εκ. κυβ.
μ. νερού την ημέρα ώστε να καταναλώνεται περίπου 1 εκ. κυβ. μ. νερού. Με
βάση όμως την χρηματιστηριακή αξία, όπως έχει διαμορφωθεί στο πλαίσιο
της ραγδαίας υποτίμησης της τιμής των μετοχών των τελευταίων ετών, η
ΕΥΔΑΠ θα πουληθεί γύρω στα 300 εκ. ευρώ! Αυτά είναι τα χρήματα που
αναμένεται να εισπράξει το ΤΑΙΠΕΔ από την πώληση του μεριδίου των
μετοχών που κατέχει. Έτσι όμως φαίνεται κι ο λόγος για τον οποίο η
Τρόικα πιέζει για να προωθηθεί η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ κι άλλων
δημοσίων επιχειρήσεων. Οι εκπρόσωποι των δανειστών που ξέρουν ότι και οι
δύο εταιρείες ύδρευσης θα καταλήξουν στα χέρια ευρωπαϊκών πολυεθνικών
εκμετάλλευσης του νερού λειτουργούν ως εμπορικοί τους αντιπρόσωποι και
πιέζουν για την επιτάχυνση των διαδικασιών γνωρίζοντας πως πρόκειται για
σπάνια ευκαιρία ώστε να βάλουν στο χέρι μια επιχείρηση – φυσικό
μονοπώλιο με εξασφαλισμένη πελατεία και χωρίς ανταγωνιστές στο 5% της
πραγματικής τιμής της! Υπό αυτό το πρίσμα η κρίση χρέους, στο όνομα της
οποίας προωθείται η ιδιωτικοποίηση, ακόμη κι αν δεν υπήρχε έπρεπε να
εφευρεθεί…
Κερδοφόρα επιχείρηση
Η πώληση της ΕΥΔΑΠ είναι όμως αδικαιολόγητη ανεξαρτήτως τιμήματος,
εφ’ όσον δεν πρόκειται για κάποια ζημιογόνα επιχείρηση που επιβαρύνει
τον κρατικό προϋπολογισμό, οπότε θα μπορούσε κάποιος να επικαλεστεί την
ανάγκη πώλησής της ως μέσο επίλυσης της δημοσιονομικής κρίσης. Στην
πραγματικότητα, η πώληση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ θα επιδεινώσει
μακροπρόθεσμα την δημοσιονομική κρίση. Κι αυτό θα συμβεί γιατί το
δημόσιο θα στερηθεί τα έσοδα που δημιουργεί η κερδοφόρα ΕΥΔΑΠ, η οποία
(όπως φαίνεται στον πίνακα που παραθέτουμε) μόνο το 2012 είχε κέρδη
ύψους 48 εκ. ευρώ, ενώ το 2011 είχε κέρδη 26 εκ., 11 εκ. το 2010 και 18
εκ. ευρώ το 2009. Φέτος δε, μόνο το πρώτο τρίμηνο κατέγραψε κέρδη ύψους
12 εκ. ευρώ. Από τη στιγμή που θα πουληθεί η ΕΥΔΑΠ όλα αυτά τα σίγουρα
χρήματα θα πάνε στα χέρια των ιδιωτών, στερώντας το ελληνικό δημόσιο από
πόρους που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν κοινωνική και αναπτυξιακή
πολιτική, προγράμματα αντιμετώπισης της ανεργίας, κ.λπ.
Κέρδη ΕΥΔΑΠ (σε εκ. ευρώ)
2012 48
2011 26
2010 11
2009 18
Η πώληση της ΕΥΔΑΠ είναι απαράδεκτη και για έναν επιπλέον λόγο.
Επειδή το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών δεν δικαιολογεί καμία, μα
καμία μεταβολή στο ιδιοκτησιακό της καθεστώς. Στο παρελθόν πολλές φορές η
ιδιωτικοποίηση μιας δημόσιας επιχείρησης εμφανιζόταν σαν ο «από μηχανής
θεός» προκειμένου να επιλύσει προβλήματα αποτελεσματικότητας που
σύμφωνα με την τρέχουσα (και αναπόδεικτη) φιλολογία διατρέχουν τη
λειτουργία του δημοσίου. Στην πράξη σχεδόν ποτέ οι υποσχέσεις δεν
υλοποιήθηκαν. Ας αναλογιστούμε τι ακολούθησε την ιδιωτικοποίηση της
Ολυμπιακής και των ναυπηγείων. Στην περίπτωση όμως της ΕΥΔΑΠ και της
ΕΥΑΘ εκλείπει ακόμη κι αυτό το επιχείρημα, από τη στιγμή που οι δύο
συγκεκριμένες επιχειρήσεις φέρνουν σε πέρας επάξια ένα καθόλου εύκολο
έργο: την υδροδότηση του λεκανοπεδίου της Αττικής και της Θεσσαλονίκης.
«Τα 3 “Π” αποτελούν το καθημερινό μας μέλημα δουλεύοντας στην ΕΥΔΑΠ:
Ποιότητα, ποσότητα και πίεση», μας αναφέρει ο Βασίλης Τσόκαλης, εργάτης
στις βλάβες και μέλος του ΔΣ του συλλόγου προσωπικού της ΕΥΔΑΠ. «Ο
ιδιώτης από τη στιγμή που έχει εξασφαλισμένες πωλήσεις δεν θα ασχοληθεί
με την συντήρηση. Ό,τι επί δεκαετίες έχουμε καταφέρει θα εξαφανιστεί. Το
αποδεικνύει η κοινή λογική και η διεθνής εμπειρία με ακραία μάλιστα
παραδείγματα που οι αγωγοί νερού μολύνονταν με λύματα, όπως συνέβη στον
Καναδά και την Αργεντινή με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν θανατηφόρες
επιδημίες».
Η πρώτη συνέπεια από την ιδιωτικοποίηση του νερού για τον ίδιο θα
είναι η θεαματική αύξηση των τιμολογίων. «Αναλογιστείτε ότι με το μισό
ευρώ που χρεώνουν σήμερα οι ιδιώτες το μπουκαλάκι του μισού λίτρου η
ΕΥΔΑΠ προσφέρει 1.000 λίτρα, όχι μισό. Με την ίδια τιμή εμείς θα
προσφέραμε 2.000 μπουκαλάκια».
Δημόσια 100%
Ο Βασίλης Τσόκαλης ωστόσο δεν θεωρεί ιδανικό το υπάρχον μοντέλο
λειτουργίας της ΕΥΔΑΠ. «Υπάρχουν άπειρες δυνατότητες βελτίωσης εάν
λαμβανόταν μία και απλή απόφαση: Η ΕΥΔΑΠ να λειτουργεί προς όφελος του
δημοσίου συμφέροντος και των καταναλωτών – πελατών της κι όχι προς
όφελος των μικρών και μεγάλων εργολάβων που εξυπηρετεί με υπαιτιότητα
σχεδόν πάντα όσων σήμερα δουλεύουν για την ιδιωτικοποίηση της. Υπάρχει
για παράδειγμα η γάγγραινα των εργολάβων, που στο παρελθόν
δραστηριοποιούνταν στις νέες συνδέσεις. Μετά τον θάνατο όμως της
οικοδομής μεταφέρθηκαν στις βλάβες. Ως αποτέλεσμα οι κακοτεχνίες
οργιάζουν, τα κόστη έχουν εκτοξευθεί και μαζί η …κοροϊδία με επισκευές
αγωγών σε δρόμους που δεν υπάρχουν καν αγωγοί! Η διοίκηση