Οι μέρες της γερμανικής ευημερίας είναι μετρημένες

Ενώ πιέζει τον Νότο, το χρέος αυξάνεται και οι εξαγωγές πέφτουν

Πεντακοσάευρα καίει η καρικατούρα της Μέρκελ, μια κίνηση απολύτως ταιριαστή με τις επιπτώσεις της πολιτικής της «Φράου Οχι» στην αλληλεξαρτώμενη με τον Νότο χώρα της

Ενα βήμα εμπρός, δύο βήματα πίσω: κάπως έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί η πολυσυζητημένη «υποχώρηση» της Ανγκελας Μέρκελ στη Σύνοδο των Βρυξελλών, όπου ναι μεν η γερμανίδα καγκελάριος παραχώρησε σε Ιταλούς και Ισπανούς αυτό που πιεστικά πλέον ζητούσαν - την ευκολότερη, απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των ετοιμόρροπων τραπεζών τους από την ΕΚΤ - αλλά κατά τ’ άλλα, στα ζητήματα που πραγματικά «καίνε», όπως τα ευρωομόλογα και η ισόρροπη ανάπτυξη  μεταξύ Βορρά και Νότου, επιβεβαίωσε πλήρως το παρατσούκλι «Φράου Νάιν» (Κυρία Οχι). Και βέβαια ακόμη και γι’ αυτό το μικρό βήμα ζητεί τεράστια ανταλλάγματα - δεδομένου ότι η περίφημη πολιτική και οικονομική ενοποίηση που διεκδικεί θα είναι, όπως και το ευρώ, «κομμένη και ραμμένη» στα σχέδια της γερμανικής τραπεζικής και βιομηχανικής ελίτ.

Το είπε ξεκάθαρα η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ την Τετάρτη, μιλώντας ενώπιον της γερμανικής Βουλής: «Οσο ζω, δεν θα υπάρξει αμοιβαιοποίηση του χρέους». Οπερ εστί μεθερμηνευόμενον, εμείς οι εργατικοί, αδιάφθοροι και ανώτεροι ηθικά Γερμανοί θα διατηρήσουμε όλα τα οφέλη του ευρώ, όπως μας αξίζει, ενώ όλοι οι άλλοι, οι τεμπέληδες και οι απατεώνες Νότιοι, θα πληρώσουν ακριβά για τις αμαρτίες τους, πίνοντας ως τον πάτο το πικρό κοκτέιλ λιτότητας, διάλυσης του κράτους Πρόνοιας και μαζικής εκποίησης της δημόσιας περιουσίας τους - αν φυσικά θέλουν να παραμείνουν στο ευρώ.

Θέλετε διάσωση; Πείτε «αουφβίντερζέεν» στον δημόσιο πλούτο και στην εθνική σας κυριαρχία - αυτό είναι το μόνιμο «μάντρα» της Μέρκελ και του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Και ο νοών νοείτω. Πρόκειται φυσικά για μια συνταγή παντελώς αποτυχημένη, για ένα «φάρμακο» που λόγω λάθους διάγνωσης, αλλά και υπερβολικής δόσης, αποδείχτηκε δηλητήριο. Ενα φάρμακο που σήμερα όχι μόνον καταστρέφει μία-μία τις δύσμοιρες οικονομίες και κοινωνίες της ευρωπεριφέρειας, αλλά ήδη υποσκάπτει με την αδιαλλαξία και την κοντόφθαλμη λογική της και το ίδιο το γερμανικό οικονομικό «θαύμα» της τελευταίας δεκαετίας: ένα «θαύμα» που όπως γνωρίζουν πολύ καλά οι σημερινοί προπαγανδιστές της «Bild» και του «Focus» δεν θα είχε συντελεστεί ποτέ αν οι σημερινοί εταίροι της την είχαν αντιμετωπίσει στο παρελθόν με ανάλογο τρόπο.

Ακριβή μου επανένωση

Δεν μιλάμε μόνο για το μακρινό παρελθόν, το μεταπολεμικό του Σχεδίου Μάρσαλ, αλλά και για το πρόσφατο, αυτό που οδήγησε στην ευημερία της σημερινής γενιάς. Και τις πικρές για τους Γερμανούς αλήθειες δεν τις λένε μόνον οι «κακοί» Νότιοι, αλλά ακόμη και οι «αδελφοί» Αυστριακοί: σε πρόσφατη συνέντευξή του ο αυστριακός πρώην υπουργός Οικονομικών των κυβερνήσεων Κράισκι, Χάνες Αντρος, υπενθύμισε στην κυρία Μέρκελ πως αν η Ευρώπη είχε συμπεριφερθεί κατά την επανένωση της Δυτικής και της Ανατολικής Γερμανίας με την αναλγησία που επιδεικνύουν σήμερα οι Γερμανοί ως προς την κρίση του ευρώ, ποτέ δεν θα είχε πραγματοποιηθεί η επανένωση.

Ετσι είναι, τη γερμανική επανένωση την πλήρωσαν εμμέσως όλοι οι Ευρωπαίοι - και όταν η ισοτιμία του ανατολικογερμανικού μάρκου έγινε «ένα προς ένα» με το δυτικογερμανικό, προκάλεσε σε ολόκληρη την Ευρώπη υψηλότερα επιτόκια, αυξάνοντας δυσανάλογα το κόστος δανεισμού. Μια επανένωση που, μην το ξεχνάμε, συνοδεύτηκε από την άνευ προηγουμένου εκποίηση του ανατολικογερμανικού δημόσιου πλούτου μέσω της σκανδαλώδους διαδικασίας της «Τρόιχαντ», που ξεπούλησε χιλιάδες κρατικές επιχειρήσεις έναντι πινακίου φακής, αφήνοντας πίσω της εκατομμύρια ανέργους - ενώ οι λοιποί Ευρωπαίοι έκαναν, ως συνήθως, τα στραβά μάτια, για να μην ενοχλήσουν την «ατμομηχανή»...

Σε άλλη συνέντευξή του ο αυστριακός πρώην υπουργός Οικονομικών είχε καταγγείλει πως «η σωτηρία της Ελλάδας είναι μια σωτηρία των τραπεζών και μέχρι σήμερα στους ίδιους τους Ελληνες δεν έφθασε ούτε ένα λεπτό του ευρώ», αλλά κατέληξαν στις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες, ενώ είχε χαρακτηρίσει το «πακέτο σωτηρίας» για την Ελλάδα «απερίσκεπτη θεραπεία» που θα μπορούσε να στείλει τον ασθενή ακόμη και στον θάνατο, καθώς χωρίς θεραπεία των αιτίων η «επιβληθείσα, υπερβολική, εξαναγκαστική λιτότητα» δεν μπορεί να βγάλει καμία χώρα από την κρίση.

Ατζέντα συμμαζέματος

Είναι αλήθεια φυσικά ότι η γερμανική ευημερία και οικονομική ηγεμονία δεν ήλθαν από μόνες τους. Δούλεψαν σκληρά οι Γερμανοί, για δεκαετίες, και φρόντισαν να προετοιμαστούν για τα δύσκολα: μετά το μεγάλο πείραμα της ενοποίησης, τα πρώτα χρόνια του ευρώ, ο «κεντροαριστερός» καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ φρόντισε με την περίφημή του «Ατζέντα 2010» να παγώσει μισθούς και εργατικά κόστη και να συμμαζέψει τις κρατικές δαπάνες τους, ώστε να είναι σε θέση η χώρα να εκμεταλλευθεί καλύτερα τις ανισορροπίες που αναπόδραστα έφερε η έλευση του ευρώ - ενός κοινού νομίσματος που οι Γερμανοί έκοψαν και έραψαν στα μέτρα των αναγκών και προσδοκιών τους.

Ταυτόχρονα, πίσω από τους ευημερούντες δείκτες κρύβεται μια ολόκληρη γενιά που έχει μείνει εκτός νυμφώνος - εκατομμύρια γερμανοί πολίτες που φυτοζωούν χάρη σε κάποιο ελαστικό «mini-job» των 300 ευρώ τον μήνα ή στα πετσοκομμένα επιδόματα που φυσικά δεν αρκούν για μια αξιοπρεπή διαβίωση.

Οπως και να 'χει, την κρίσιμη πρώτη δεκαετία του ευρώ, όταν οι εταίροι τους στην ευρωζώνη έστηναν κίβδηλα πάρτι με δανεικά, οι Γερμανοί δούλευαν και περίμεναν: η απληστία των άλλων ευρωπαϊκών ελίτ δούλευε για λογαριασμό τους - όπως καθαρά φάνηκε μετά το 2008. Κι όταν τελικά ξέσπασε η εισαγόμενη από τις ΗΠΑ κρίση, το Βερολίνο έβαλε μπροστά τη μηχανή των διασώσεων - με αντάλλαγμα, τι άλλο, την όλο και μεγαλύτερη συγκέντρωση πλούτου και εξουσιών στη Γερμανία. Ενας οικονομικός blitz-krieg (πόλεμος-αστραπή), χωρίς να πέσει ούτε μία τουφεκιά.

Οι Γερμανοί όμως, αυτός ο χαρισματικός από κάθε άποψη λαός, έχουν ένα μεγάλο ελάττωμα: την αλαζονεία τους, που ιστορικά έχει αποδειχτεί πως τους κάνει να χάνουν το μέτρο και να συσπειρώνουν εναντίον τους ετερόκλητες συχνά δυνάμεις, οδηγώντας στην καταστροφή τους. Ξέχασαν οι Γερμανοί ότι η οικονομία τους είναι τόσο αλληλεξαρτημένη και άρα εκτεθειμένη στις «μολυσμένες» από τον ιό του χρέους οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου, ώστε πλέον αντιμετωπίζει και η ίδια σοβαρό πρόβλημα με τις ανεξόφλητες οφειλές: όσο πιέζει τις οικονομίες του Νότου να της παραδοθούν, με αλλεπάλληλα μνημόνια, τόσο αυξάνει τις πιθανότητες να μείνουν ανείσπρακτα από τις τράπεζες και τις εταιρείες της τα χρήματα που της χρωστάνε. Και μιλάμε για χρέη άνω των 700 δισ. ευρώ...

Μηνύματα αμφισβήτησης

Οσο η γερμανική εξαγωγική μηχανή δούλευε στο φουλ φυσικά κανένας δεν έδινε σημασία στον κίνδυνο να γυρίσει η λιτότητα μπούμερανγκ. Τα τελευταία στοιχεία όμως δείχνουν κάμψη στις γερμανικές εξαγωγές - κάμψη που φυσικά οφείλεται στην ανύπαρκτη πλέον αγοραστική δυνατότητα των καλύτερων πελατών της, των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου.

Το χρέος της σκαρφαλώνει επικίνδυνα στο 114% του ΑΕΠ και το περίφημο «ΑΑΑ», η άψογη πιστοληπτική της αξιολόγηση, που της επιτρέπει ουσιαστικά να θησαυρίζει από τα πιστωτικά προβλήματα των ευρωπαίων εταίρων της, τίθεται για πρώτη φορά σε αμφισβήτηση.

Τώρα, στις Βρυξέλλες σύσσωμες οι άλλες ισχυρές οικονομίες της Ευρώπης συσπειρώνονται εναντίον της, απειλώντας ακόμη και με βέτο - αφού είναι σαφές ότι το μόνο πράγμα που συνδέει τον τεχνοκράτη Μάριο Μόντι, τον Κεντροδεξιό Μαριάνο Ραχόι και τον Σοσιαλδημοκράτη Φρανσουά Ολάντ είναι η εμμονική αδιαλλαξία της κυρίας Μέρκελ. Αυτά παθαίνεις όταν, σαν τους κομπογιαννίτες γιατρούς του Μεσαίωνα, προσπαθείς να γιατρέψεις τους αρρώστους πελάτες σου με προσευχές, κηρύγματα και αφαιμάξεις: αφού πεθάνουν οι πρώτοι, οι υπόλοιποι συνασπίζονται εναντίον σου - και η «Φράου Νάιν» καλά θα κάνει να το λάβει αυτό υπόψη της.

Μεγάλη για να παρακαμφθεί, μικρή για να ηγεμονεύσει...

• €804 δισ. η συνολική χρηματοπιστωτική έκθεση των γερμανικών τραπεζών σε τράπεζες, εταιρείες και κυβερνήσεις των λοιπών κρατών της ευρωζώνης

• 27% το γερμανικό ΑΕΠ ως ποσοστό του ΑΕΠ της ευρωζώνης. Οπως λένε οι κακές γλώσσες, η Γερμανία είναι πολύ μεγάλη για να παρακαμφθεί, αλλά και πολύ μικρή για να ηγεμονεύσει μόνη της...

• 80% το σημερινό επίπεδο του χρέους έναντι του ΑΕΠ. Ολα δείχνουν ότι θα πλησιάσει σύντομα το 100%, ιδίως αν η φράου Μέρκελ αναγκαστεί να αναλάβει και άλλες «διασώσεις»

• 0,7% αυτός θα είναι ο ρυθμός ανάπτυξης το 2012, σύμφωνα με το ινστιτούτο Ifo, λόγω των μέτρων λιτότητας που εφαρμόζονται σε σημαντικούς εταίρους της χώρας. Του χρόνου θα υποχωρήσει στο 0,3%, σύμφωνα με τη γερμανική δεξαμενή σκέψης ΙΜΚ

• 6,8% ή 2,88 εκατομμύρια ο αριθμός των ανέργων, που σημείωσε αύξηση τον Ιούνιο: σύμφωνα με το Ifo, η κρίση χρέους στην ευρωζώνη περιορίζει τη βούληση των επιχειρήσεων να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας