Κρίτων Αρσένης: Επιβλαβείς χημικές ουσίες στα παιχνίδια

Την άμεση ανάγκη απομάκρυνσης των επιβλαβών χημικών ουσιών από τα παιχνίδια επισημαίνει με γραπτή ερώτησή του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Κρίτων Αρσένης. Παρά τους ισχυρισμούς ότι τα παιχνίδια που πωλούνται στην ΕΕ είναι ασφαλή, δειγματοληπτικοί έλεγχοι αποκαλύπτουν συχνά ότι υπάρχουν σε αυτά επιβλαβείς ουσίες όπως φθαλικές ενώσεις, επιβραδυντές φλόγας αλλά και βαρέα μέταλλα. Οι εν λόγω ουσίες έχουν συνδεθεί επανειλημμένα με ενδοκρινικές, αναπαραγωγικές και αναπτυξιακές διαταραχές, ενώ μελέτες τις συνδέουν και με καρκινογενέσεις. Η έκθεση των παιδιών στα βλαβερά αυτά χημικά, ακόμα και σε χαμηλά επίπεδα, μπορεί να οδηγήσει μακροπρόθεσμα σε δυσμενείς επιπτώσεις για την υγεία τους. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονισθεί ότι τα ασφαλή όρια των χημικών έχουν εξαχθεί για ενήλικες και όχι για παιδιά που είναι πιο ευπαθής ομάδα. 
Ο ευρωβουλευτής ζητά από την Επιτροπή την απαγόρευση της χρήσης στα παιχνίδια, χωρίς παρεκκλίσεις, βαρέων μετάλλων αλλά και άλλων ουσιών με καρκινογόνες, μεταλλαξιγόνες και τοξικές για την αναπαραγωγή ιδιότητες. Επίσης, ουσιών που βιοσυσσωρεύονται αλλά και που μιμούνται τη δράση των ορμονών στο ανθρώπινο σώμα.
Η ΕΕ είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας παιχνιδιών μετά τις ΗΠΑ. Η συντριπτική πλειοψηφία των παιχνιδιών προέρχεται από τρίτες χώρες με χαμηλότερα περιβαλλοντικά πρότυπα αλλά και πρότυπα ασφαλείας. Περίπου το 97% των εισαγωγών γίνεται από την Ασία, με την Κίνα να καταλαμβάνει το 86%. Σύμφωνα με το σύστημα συναγερμού RAPEX της ΕΕ για επικίνδυνα προϊόντα, το 30% των προϊόντων που αποσύρονται από την αγορά είναι παιχνίδια, πολλά εκ των οποίων για λόγους που αφορούν επικίνδυνα χημικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η απόσυρση παιχνιδιών που περιέχουν φθαλικές ενώσεις που ήδη απαγορεύονται στην ΕΕ.
Με αφορμή την κατάθεση της ερώτησης ο Κρίτων Αρσένης έκανε τις εξής δηλώσεις:
“Η Οδηγία της ΕΕ για την Ασφάλεια των Παιχνιδιών αποτυγχάνει να εκπληρώσει το σκοπό της, καθώς προβλέπει παρεκκλίσεις για τη χρήση επιβλαβών χημικών παρά τις γνωστές δυσμενείς επιπτώσεις τους στην υγεία. Επιτρέπει τη χρήση στα παιχνίδια, βαρέων μετάλλων μεταξύ των οποίων μόλυβδο, κάδμιο, υδράργυρο αλλά και άλλων χημικών όπως εξασθενές χρώμιο και αρσενικό, θέτοντας ως προϋπόθεση για την ασφάλεια να μη σημειώνεται υπέρβαση των καθορισμένων ορίων μετανάστευσης από τα παιχνίδια. Τα ασφαλή όρια των χημικών στα παιχνίδια όμως έχουν προέλθει από δεδομένα για ενήλικες και όχι για παιδιά τα οποία και αποτελούν ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα στην έκθεση σε τοξικούς παράγοντες. Την ίδια στιγμή δε γίνεται καμία αναφορά στην οδηγία για άλλα χημικά που αποδεδειγμένα είτε δρουν ως ορμονικοί διαταράκτες καθώς μιμούνται τη λειτουργία των ορμονών, είτε είναι ανθεκτικές, και βιοσυσσωρεύσιμες ουσίες. Είναι ανεπίτρεπτο να χρησιμοποιούνται στα παιχνίδια επικίνδυνες ουσίες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να απαγορεύσει χωρίς παρεκκλίσεις τη χρήση επιβλαβών χημικών ουσιών στα παιχνίδια καθώς επίσης και την εισαγωγή στην ΕΕ παιχνιδιών που περιέχουν τέτοιες ουσίες. Σημαντικό βήμα κρίνεται επίσης και η θέσπιση σήμανσης που να εγγυάται την ασφάλεια των παιχνιδιών, η οποία ωστόσο, να μην ελέγχεται μόνο από τους ίδιους τους κατασκευαστές παιχνιδιών αλλά και από ανεξάρτητα εργαστήρια.”