Μπλε φεγγάρι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μπλε φεγγάρι αποκαλείται μια πανσέληνος που συμβαίνει σε ασυνήθιστη χρονική στιγμή. Τα περισσότερα έτη έχουν δώδεκα πανσελήνους, τις περισσότερες φορές μια κάθε μήνα. Ωστόσο κάθε ημερολογιακό έτος περιλαμβάνει δώδεκα σεληνιακούς κύκλους και έντεκα ημέρες ακόμη. Αυτές αθροίζονται και ως αποτέλεσμα κάθε δύο ή τρια χρόνια έχουμε ένα επιπλέον φεγγάρι, φαινόμενο που συμβαίνει κάθε 2,72 χρόνια. Διαφορετικές ερμηνείες τοποθετούν το έξτρα φεγγάρι σε διάφορες περιόδους, ωστόσο αυτή η πρόσθετη πανσέληνος αποκαλείται σε κάθε περίπτωση «μπλε φεγγάρι».

Ο όρος έχει και μεταφορική σημασία, η οποία τονίζει τη σπανιότητα ενός φαινομένου. Χαρακατηριστική είναι η αγγλική έκφραση «once in a blue moon», που σημαίνει πως κάτι συμβαίνει πολύ σπάνια. Στο άλλο άκρο υπάρχει και μια πολύ κυριολεκτική σημασία καθώς ένα φεγγάρι μπορεί πράγματι να έχει χρώμα μπλε, εξαιτίας ατμοσφαιρικών διαταραχών. Πρόκειται για ένα πολύ σπάνιο φαινόμενο κατά το οποίο το φεγγάρι (όχι απαραίτητα πανσέληνος) φαίνεται στα μάτια του παρατηρητή γαλαζωπό, εξαιτίας της ύπαρξης καπνού ή μορίων σκόνης στην ατμόσφαιρα. Κάτι τέτοιο παρατηρήθηκε μετά τις δασικές πυρκαγιές στη Σουηδία και τον Καναδά το 1950 και, αξιοσημείωτα, μετά την έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα το 1883, που είχε ως επακόλουθο να εμφανίζεται το φεγγάρι μπλε για μια περίοδο δύο ετών.

Ανάμεσα στα έτη 2005 και 2015 αναμένονται τα παρακάτω μπλε φεγγάρια:

Α. Θεωρώντας μπλε φεγγάρι την τρίτη πανσέληνο σε μια εποχή τεσσάρων πανσελήνων:

• 19 Αυγούστου 2005
• 19 Μαΐου 2008
• 21 Νοεμβρίου 2010
• 21 Αυγούστου 2013

Β. Θεωρώντας μπλε φεγγάρι μια δεύτερη πανσέληνο σε οποιοδήποτε μήνα:

• 30 Ιουνίου 2007
• 31 Δεκεμβρίου 2009
• 31 Αυγούστου 2012
• 31 Ιουλίου 2015

Σημειώνεται πως το έτος 2018 (καθώς επίσης τα έτη 2037, 1961, 1942, 1999) αναμένεται μαύρο φεγγάρι (καθόλου πανσέληνος το μήνα Φεβρουάριο που είναι συντομότερος), και ως αποτέλεσμα θα υπάρξουν δυο μπλε φεγγάρια μες την ίδια χρονιά, τον Ιανουάριο και το Μάρτη.