Πέμπτη, 5 Μαΐου 2011
Ή
Μία άλλη πραγματικότητα βιώνουν οι Γερμανοί στο ζήτημα της ανακύκλωσης και της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Ενώ εμείς φτιάχνουμε μπλόκα για την χωροθέτηση ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ ή ότι άλλο, εκεί προχωρούν με γοργά βήματα στο μέλλον
Όσοι έχετε ταξιδέψει στη Γερμανία θα είχατε μπερδευτεί από το σύστημα ανακύκλωσης εκεί. Τώρα γίνεται ακόμα πιο περίπλοκο με ένα πορτοκάλι δοχείο. Αλλά, όπως αποκαλύπτει ο Alexander Bakst , οι Γερμανοί συνεχίζουν με το νέο στοιχείο στην πορεία αυτή.
Οι ξένοι στη Γερμανία εκφράζουν ορισμένες φορές τη σύγχυση τους στο
σύστημα ανακύκλωσης της χώρας. Η πλειοψηφία των γερμανικών νοικοκυριών διαχωρίζει τα σκουπίδια τους, σε χαρτί, συσκευασίες, γυαλί, λίπασμα και συμβατικά απόβλητα.
«Ήταν ενοχλητικό στην αρχή", λέει ο Ντένις Τέρνερ, ένας Τζαμαϊκανός - γεννημένος στη Νέα Υόρκη, ο οποίος διευθύνει ένα εστιατόριο στο Βερολίνο που λέγεται Jamerica. Αλλά μετά από 26 χρόνια ζωής στη Γερμανία και δύο χρόνια που λειτουργεί το εστιατόριο, λέει «συνήθισα σε αυτό και νομίζω ότι είναι για καλό σκοπό."
Ένα ιδιαίτερο στοιχείο των σκουπιδιών που αφήνει πολλούς νεοφερμένους σε αμηχανία: το κερωμένο εξωτερικά χάρτινο κουτί γάλακτος. Μήπως πάει στον μπλε κάδο για το χαρτί; Ή το κίτρινο κάδο για τα πλαστικά; Ίσως να ανήκει στον κανονικό κάδο απορριμμάτων;
Η απάντηση είναι απλή, σύμφωνα με τη BSR, την εταιρεία που διαχειρίζεται τις δημόσιες εγκαταστάσεις του Βερολίνου για τη διαχείριση των αποβλήτων. «Χάρτινα κουτιά γάλακτος και άλλων λεγόμενων Tetra Paks φέρουν το λογότυπο της Green Dot και συνεπώς πρέπει να πετάγονται στον κίτρινο κάδο», εξηγεί η εκπρόσωπος της, Sabine Thümler.
Το μυστήριο λύθηκε. Αλλά το σύστημα που έχει δώσει στη Γερμανία το υψηλότερο ποσοστό ανακύκλωσης στην Ευρώπη, πρόκειται να λάβει μια αναθεώρηση, που περιπλέκει τα πράγματα πιθανώς περαιτέρω με ακόμα ένα κάδο.
Η γερμανική κυβέρνηση επεξεργάζεται ένα νέο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων σε μια προσπάθεια να αυξήσουν τους στόχους της ανακύκλωσης και να ευθυγραμμιστεί το καθεστώς με το κοινοτικό δίκαιο. Στο πλαίσιο της προτεινόμενης νομοθεσίας, ένα επιπλέον δοχείο ανακύκλωσης είναι δυνατόν να εισαχθεί για "παρόμοια υλικά μη-συσκευασίας."
Ακούγεται περίπλοκο; Δεν είναι για τους Γερμανούς, προφανώς. Από την αρχή του έτους, το Βερολίνο έχει εισαγάγει ακριβώς ένα τέτοιο κάδο, τον λεγόμενο Orange Box (Πορτοκαλί κάδο). «Μια δοκιμαστική λειτουργία το 2009 ήταν αρκετά επιτυχής, καθώς οι άνθρωποι κατάλαβαν πολύ γρήγορα τι συμβαίνει με τον κάδο αυτό", λέει η Thümler.
«Χρησιμοποιούμε πολλά εικονογράμματα, ώστε να μην έχει σημασία ποια είναι η μητρική σας γλώσσα", πρόσθεσε.
Πολύτιμα ανακυκλώσιμα
Ο Πορτοκαλί κάδος σχεδιάστηκε για πλαστικά και μεταλλικά στοιχεία που δεν αποτελούν συσκευασίες - ένα παλιό τηγάνι, για παράδειγμα, ή ένα σπασμένο πλαστικό παιχνίδι. Μέχρι τώρα, οι κάτοικοι μπορούσαν να ανακυκλώνουν μόνο αυτά τα στοιχεία με την τοποθέτησή τους στο πλησιέστερο χώρο απόθεσης.
Επειδή τα είδη αυτά μπορούν πλέον εύκολα να ανακυκλωθούν στον κάδο έξω από το σπίτι τους, "τα πράγματα θα γίνουν πιθανώς ακόμα πιο εύκολα για τους πολίτες", λέει ο Jörg Lacher, επικεφαλής επικοινωνίας στη Γερμανική Ένωση για τα Δευτερεύουσες Πρώτες Ύλες και τη διάθεσης τους (BVSE), η οποία εκπροσωπεί τα συμφέροντα των ιδιωτικών εταιρειών διαχείρισης αποβλήτων.
Σύμφωνα με τον τελευταίο σχέδιο του νόμου, τα ηλεκτρονικά θα πρέπει ακόμη να ανακυκλώνονται στους τοπικούς χώρους αποθεσης. Λόγω διαφόρων επιβλαβών ουσιών που περιέχονται στα περισσότερα ηλεκτρονικά είδη, οι φορείς συμφωνούν ότι αυτό είναι απίθανο να αλλάξει στο τελικό νομοσχέδιο.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, ο κύριος στόχος του νέου νόμου είναι να ενθαρρυνθεί η βιωσιμότητα και η αύξηση της αποτελεσματικότητας του συστήματος ανακύκλωσης της Γερμανίας. Παράλληλα, οι εμπορικές επιχειρήσεις έχουν από καιρό αναγνωρίσει την πραγματική αξία ορισμένων ανακυκλώσιμων υλικών.
Οι εργαζόμενοι στο εστιατόριο Jamerica στο Βερολίνο φροντίζουν να ανακυκλώνουν το μαγειρεμένο λάδι, το οποίο πωλείται σε μια ιδιωτική εταιρεία ανακύκλωσης για περίπου € 1.60 ανά λίτρο. «Η εταιρεία, βέβαια, βγάζει περισσότερα χρήματα επειδή μπορεί να το πουλήσει και πάλι," λέει ο Turner.
Το ίδιο ισχύει και για μέταλλα και άλλα ανακυκλώσιμα υλικά, αν και τα περιθώρια κέρδους τείνουν να είναι μικρά σε αυτούς τους τομείς. «Οι αγορές για τα υλικά αυτά είναι αναμφισβήτητα πτωτικές», λέει η Thümler της BSR. Αναφέρει την κατακόρυφη πτώση των τιμών στο ανακυκλωμένο χαρτί κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης ως ένα πρόσφατο παράδειγμα.
Κοινόχρηστες εγκαταστάσεις μάχονται με ιδιώτες αναδόχους
Η προτεινόμενη νομοθεσία απαιτεί την έγκριση της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής προτού τεθεί σε εφαρμογή. Και τώρα οι φορολογούμενοι-χρηματοδότες των δημοτικών συστημάτων αποκομιδής και των αντιστοιχων ιδιωτικών φορέων- μάχονται πάνω στον τελικό λογαριασμό.
Μερικές κοινότητες ανησυχούν ότι ο νέος νόμος θα οδηγήσει πολύτιμα ανακυκλώσιμα υλικά στα χέρια των ιδιωτικών εταιρειών, ενώ οι κοινόχρηστες εγκαταστάσεις θα απομείνουν με το οικονομικό βάρος της συλλογής τους.
Στο Warendorf, στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, ο τοπικός εκπρόσωπος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης Karl-Wilhelm Hild, ονομάζει το σχέδιο ένα «νόμο ειδικού ενδιαφέροντος» προς όφελος των ιδιωτικών επιχειρήσεων διαχείρισης απορριμμάτων.
Σύμφωνα με την BVSE, η προτεινόμενη νομοθεσία θα παρέχει επιπλέον επτά κιλά ανακυκλωμένου υλικού ανά άτομο κάθε χρόνο. "Εάν αυτά τα εφτά κιλά αξίζουν τόσο πολύ, γιατί είναι αυτοί που τώρα καίγονται;" ρωτά ο Lacher.
"Το θέμα είναι να ανακυκλώνουμε περισσότερο υλικό από ό,τι πριν, και ότι πρέπει να γίνει από τις εταιρείες που είναι οι πλέον κατάλληλοι για την εργασία μέσω διαγωνισμού σύμβασης και τον υγιή ανταγωνισμό», λέει. Πράγματι, η BVSE υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο στην τρέχουσα μορφή του θα οδηγούσε σε στρέβλωση του ανταγωνισμού στον τομέα με την παροχή μιας νομικής ασπίδας στις κοινόχρηστες εγκαταστάσεις.
Το BSR απορρίπτει αυτή την ιδέα. "Αυτό είναι ανοησία, δεν υπάρχει νομική ασπίδα," λέι η Thümler. "Οι κοινόχρηστες εγκαταστάσεις είναι κατ' ανάγκη η εφεδρεία: πρέπει να υπάρχει μια αξιόπιστη υπηρεσία διάθεσης, και αυτός ο προγραμματισμός απαιτεί την ασφάλεια και την επαρκή χρηματοδότηση."
Η Thümler υποστηρίζει ότι η διαδικασία διαχείρισης των αποβλήτων - από τη συλλογή, μέσω της επεξεργασίας στη διάθεση - δεν είναι μια κερδοφόρα επιχείρηση. Το Orange Box για δυνητικά πολύτιμα πλαστικά και μέταλλα ?εν θα αλλάξει αυτή τη δυναμική, λέει: «Στο σύνολό τους, είναι ανακυκλώσιμα υλικά όχι σε οικονομική, αλλά με μία οικολογική έννοια."
Η Προ-διαλογή να γίνει υποχρεωτική
Η Γερμανία διαθέτει ήδη το υψηλότερο ποσοστό ανακύκλωσης στην ΕΕ των 27 χωρών. Το 2009, τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, οι Γερμανοί ανακύκλωσαν το 48% των αστικών απορριμμάτων και λιπασματοπ?ίησαν ένα επιπλέον 18%, σύμφωνα με μια έκθεση από τη Eurostat.
Ο νέος νόμος θα βάλει τον πήχη ακόμα ψηλότερα. Μέχρι το 2020, το 65% του συνόλου των σκουπιδιών των νοικοκυριών και το 70% των δομικών υλικών θα πρέπει να ανακυκλώνονται, λιπασματοποιηθούν ή να επαναχρησιμοποιηθούν. Αυτό θα επιτευχθεί εν μέρει κάνοντας μια νομική απαίτηση για την προ-διαλογή των σκουπιδιών της Γερμανίας.
Κοινόχρηστες εγκαταστάσεις θα υποχρεούνται να παρέχουν τα μέσα στους πολίτες να διαχωρίζουν τα απορρίμματα τους. Στην τρέχουσα μορφή του, το σχέδιο νόμου θα απαιτήσει πέντε ξεχωριστές κάδους μέχρι το 2016: ένα για χαρτί, το γυαλί, το λίπασμα, και τη συσκευασία, καθώς και ο καινούργιος κάδος για τα πλαστικά και μεταλλικά «που δεν προέρχονται από συσκευασίες».
Για τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων της Γερμανίας, το θέμα των δημοτικών έναντι ιδιωτικών χώρων διαχείρισης των αποβλήτων μπορεί να μην είναι τόσο σημαντικό. Σε αντίθεση με τα ιδιωτικά νοικοκυριά επιχειρήσεις, όπως η Jamerica, το εστιατόριο του Turner, είναι ελεύθεροι να επιλέξουν αυτόν που θα παίρνει τα σκουπίδια τους.
Η επιλογή Turner είναι σαφής: «Με τους ιδιώτες αποκομιδείς, έχεις καλύτερο έλεγχο της διαδικασίας επειδή είναι μικρότερες," λέει.
«Αν έχετε μια δημοτική μονάδα, που συνήθως είναι μεγάλη» λέει ο Turner, "που σημαίνει ότι δεν θα έχουν το χρόνο όπως οι ιδιωτικές μονάδες πρέπει να βεβαιωθείτε ότι τα πράγματα πραγματοποιούνται όπως πρέπει"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου