Του Orkhan Iskanderzoda
Εφημερίδα Pravda
25 Σεπτεμβρίου 2012
Απόδοση: Ας Μιλήσουμε Επιτέλους
Ένας Σοβιετικός στρατιώτης, ο Άφγκαν, κεντρικός ήρωας της ταινίας του Βλαντιμίρ Χοτινένκο "Ο μουσουλμάνος", ασπάστηκε την πίστη του Μωάμεθ με ειλικρινείς προθέσεις.
Υπάρχουν πολλοί σαν κι αυτόν στη Ρωσία σήμερα. Κάθε μουσουλμάνος νεοφώτιστος έχει δικό του κίνητρο να αποδεχθεί το Ισλάμ. Αλλά τελικά πολλοί καταλήγουν να εντάσσονται στον ουαχαμπισμό, μια ακραία σαουδαραβική εκδοχή του Ισλάμ, όπως είναι και ο τζιχαντισμός. Ένας Ρώσος μουσουλμάνος στη Ρωσία είναι τόσο ξένος για τους Ρώσους όσο και για τους μουσουλμάνους.
Γνωρίζω μια νεαρή Ρωσίδα μουσουλμάνα, δραστήρια δημοσιογράφο και ιδιοκτήτη ιστολογίου. Πριν ασπαστεί το Ισλάμ, είχε σπουδάσει στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας (MSU), διατηρούσε φιλικούς δεσμούς με το Εθνικό Μπολσεβικικό Κόμμα, τη Σλαβική Ένωση του Ντιεμούσκιν και είχε υιοθετήσει ένα μάλλον μποέμ στυλ ζωής. Αλκοόλ, χασίς, συλλαλητήρια και συναυλίες διαδέχονταν το ένα το άλλο σαν κομμάτια γυαλιού σε ένα καλειδοσκόπιο, χρόνο με το χρόνο.
Σε κάποια φάση εξαφανίστηκε από οποιαδήποτε κοινωνική εκδήλωση. Τα νέα για το πού βρισκόταν και τι έκανε προέκυψαν λίγα χρόνια αργότερα. "Ακούσατε; Η Νατάσα μας αλλαξοπίστησε κι έγινε μωαμεθανή. Απίστευτο"! μου είπε ένα μέλος της Σλαβικής Ένωσης. Και λίγο αργότερα, μετά από σκέψη, πρόσθεσε: "Εμείς, οι Ρώσοι πατριώτες, δεν θα έπρεπε κανονικά να πίνουμε. Έπινε πολύ η Νατάσα. Ίσως να έγινε μουσουλμάνα ψάχνοντας για μια διέξοδο στη ζωή της. Δεν πίνουν αυτοί…".
Η Νατάσα, που άλλαξε το όνομά της σε Χαντίτζα, δικαιολόγησε την επιλογή της με άλλο τρόπο:"Άρχισα να συμπαθώ και να κατανοώ το Ισλάμ το 2004, όταν οι ΗΠΑ εισέβαλαν στο Ιράκ Τότε ασπάστηκα το Ισλάμ, και δεν το μετανοιώνω. Auzubillyah! Ας μας έχει καλά ο Αλλάχ", έγραψε στο ιστολόγιό της η Ναταλία-Χαντίτζα.
Άτομα όπως η Νατάσα αντιμετωπίζονται από τους Ρώσους με διαφορετικούς τρόπους. Στην καλύτερη περίπτωση, η αντίδραση είναι αυτή της έκπληξης, Στη χειρότερη περίπτωση, τους αποκαλούν προδότες. Στον διαδικτυακό κοινωνικό δίκτυο "Vkontakte" υπάρχουν ομάδες που αποτελούνται από Ρώσους μουσουλμάνους. Ένα από αυτά τα μέλη της ομάδας, η Αναστασία Εφστιφέεβα, δήλωσε ότι μόλις ασπάστηκε το Ισλάμ αμέσως έγινε παρίας: "Δεν έχω πρόβλημα με τους ανθρώπους. Πολλοί δεν με καταλαβαίνουν και παρεμβαίνουν στη ζωή μου. Σε κάποιες περιπτώσεις έχω πέσει θύμα εκφοβισμού από τους ανθρώπους που είναι κοντά μου".
Μια άλλη Ρωσίδα μουσουλμάνα, χρήστης του ίδιου κοινωνικού δικτύου, δήλωσε ότι ο πατέρας της, όταν την είδε να κρατάει ένα μουσουλμανικό προσευχητάριο, σχεδόν την αποκήρυξε:
"Μου φώναξε ότι ντρέπεται γι' αυτό που έγινα, ότι δεν ήθελε να ξέρει αν έγινα βομβιστής αυτοκτονίας, από αυτούς που σκοτώνουν αθώους ανθρώπους".
Η νεαρή μουσουλμάνα είχε την ίδια μεταχείριση και από τους αδελφούς της. Αργότερα, τα πράγματα στην οικογένεια ηρέμησαν. Σήμερα ονειρεύεται να κάνει κάποια μέρα dawah(κήρυγμα) στα μέλη της οικογένειάς της και να τους εξηγήσει τις βασικές αρχές της πίστης του Μωάμεθ. Βάσει του ισλαμικού κανόνα, το dawah δεν επιτρέπεται να επιβάλλεται σε άλλους ανθρώπους.
Δυστυχώς, υπάρχουν παραδείγματα Ρώσων που μόλις προσηλυτίστηκαν, ακολούθησαν το μονοπάτι του oυαχαμπισμού. Αυτή ήταν και η περίπτωση του Aλεξάντρ Τιχομίροφ, που γεννήθηκε στο Ουλάν Ούντε της Σιβηρίας και έγινε αργότερα γνωστός ως Αμίρ Σαΐντ Μπουριάτ.
Παραδοσιακά οι μουσουλμάνοι της Ρωσίας ήταν πάντα επιφυλακτικοί απέναντι στους Ρώσους νεοφώτιστους του Ισλάμ, και αφού εμφανίστηκε ο "ρωσικός oυαχαμπισμός", ακόμη περισσότερο."Πιστεύουμε ότι τα άτομα που αλλάζουν τις πεποιθήσεις τους, έχουν ασταθή ψυχισμό, ευαίσθητα στις εξωτερικές επιδράσεις. Τα άτομα αυτά επηρεάζονται από κάποιους που γνωρίζουν καλά την τέχνη της πνευματικής διέγερσης και της προπαγάνδας, συνήθως μιας ριζοσπαστικής κατεύθυνσης", δήλωσε στους GTimes ο Ζαγκίντ Μαχμούντοφ, από το Νταγκεστάν, ειδικός στις διαπροσωπικές σχέσεις των νέων.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το πρόβλημα του λεγόμενου ρωσικού oυαχαμπισμού είναι ψυχολογικής παρά εθνικής φύσεως. Οι Ρώσοι εκείνοι που γίνονται oυαχαμπιστές Μουσουλμάνοι δεν το κάνουν επειδή αποποιούνται τις ρίζες τους ή την ορθόδοξη πίστη τους. Το πρόβλημα με τα άτομα αυτά είναι ποτέ δεν είχαν μια ισχυρή πνευματική βάση.
"Οι περισσότεροι προσήλυτοι εξτρεμιστικών εκδοχών του Ισλάμ ασπάζονται τη θρησκεία αυτή ως συνέπεια του ότι ήταν ήδη περιθωριοποιημένοι. Και η περιθωριοποίησή τους αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχει μια σύγκρουση μεταξύ της νέας συνείδησης και συνειδητής συμπεριφοράς και μιας εγγενούς υποσυνείδητης κατάστασης. Για τους Ρώσους, η Ορθοδοξία είναι η θρησκεία μέσα στην οποία νιώθουν άνετα. Ο διαχωρισμός από αυτήν σημαίνει σύγχυση, απρόβλεπτη συμπεριφορά και περιθωριοποίηση. Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι δυνατόν να οδηγηθούν πουθενά και βρίσκονται σε αδιέξοδο", μου δήλωσε ο εμπειρογνώμονας.
Αν το Ισλάμ δεν υπήρχε, αυτά τα ίδια αποπροσανατολισμένα άτομα θα ασπάζονταν την αίρεση των Μαρτύρων του Ιεχωβά ή των Μορμόνων.
"Για παράδειγμα, στο Νταγκεστάν δρουν διάφορες χριστιανικές αιρέσεις, και συχνά μέλη των εθνοτήτων του Νταγκεστάν τις ασπάζονται. Σε μια χώρα που παρατηρείται το φαινόμενο του προσυλητισμού, τα αίτια θα πρέπει να αναζητηθούν στο επίπεδο δραστηριότητας και τις ικανότητες των "ιεραποστόλων", αλλά από την άλλη και στην ικανότητα μιας κοινωνίας και ενός κράτος να υπερασπίσει τα συμφέροντά του όσον αφορά την πνευματική σφαίρα της ζωής των πολιτών του", δήλωσε ο Ζαγκίντ Μαχμούντοφ σε μια συνέντευξη στους GTimes.Ο ριζοσπαστισμός που χαρακτηρίζει τις απόψεις των νεοφώτιστων κάθε θρησκείας και δόγματος είναι παρόμοιος με την τάση ριζοσπαστισμού της εφηβείας.
Στην ψυχολογία, υπάρχει ένας όρος συνυφασμένος με τη θρησκεία: το "σύνδρομο του νεοφώτιστου". Οι Ρώσοι που ασπάζονται το Ισλάμ βιώνουν αυτό το "σύνδρομο του νεοφώτιστου".
"Ζωσμένοι από ενοχές για το γεγονός ότι πριν από τον προσηλυτισμό τους δεν ακολουθούσαν την "αληθινή πίστη", επιδεικνύουν ένα υπερβάλλοντα ζήλο που μετατρέπεται σε φανατισμό και φονταμενταλισμό", μου δήλωσε ο εμπειρογνώμονας του ρωσικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών, Ραΐς Σουλεϊμάνοφ."Αφού η Ρωσία δεν είχε ποτέ θεολογική παράδοση του Ισλάμ στην ιστορία και τον πολιτισμό της - η παραδοσιακή θρησκεία του ρωσικού λαού ήταν και είναι η Ορθοδοξία - υπάρχουν κάποιοι Ρώσοι που επηρεάζονται εύκολα από ακραίους ισλαμιστές ή αρχίζουν να έλκονται από ("εξωτικές" για αυτούς) μορφές του Ισλάμ. Η Εθνική Οργάνωση Ρώσων Μουσουλμάνων (NORM), η οποία αυτοπροσδιορίζεται ως η οργάνωση που εκφράζει τα συμφέροντα των Ρώσων που ασπάζονται το Ισλάμ, κηρύττει το Ισλάμ σύμφωνα με τη σχολή Μαλίκι των σουνιτών της Βόρειας Αφρικής, ενώ οι εγχώριοι εκ γενετής μουσουλμάνοι της Ρωσίας παρακολουθούν τις σχολές σκέψης Χανάφι και Σάφι'ι (δύο από τις 4 κυρίαρχες σχολές μουσουλμανικού νόμου και διανόησης). Παρ' όλα αυτά, επειδή δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν την πολυπλοκότητα αυτών των θεολογικών και θρησκευτικών νομικών σχολών του Ισλάμ, οι Ρώσοι μουσουλμάνοι επιλέγουν συνήθως τον Ουαχαμπισμό, μια σαουδαραβική εκδοχή του τζιχαντισμού, και άλλες μορφές φονταμενταλισμού, όπως είναι η "Χισμπ-ουτ-Ταχρίρ", διευκρίνισε ο Σουλεϊμάνοφ.
"Ωστόσο, ο υπερβάλλων ζήλος των Ρώσων μουσουλμάνων, ο οποία συχνά συνοδεύεται από μια τάση κριτικής απέναντι στις θρησκευτικές παραδόσεις των "εθνοτικών" μουσουλμάνων, τους οποίους κατηγορούν για απόκλιση από το"καθαρό Ισλάμ" προκαλεί δυσαρέσκεια μεταξύ των ιθαγενών μουσουλμανικών λαών, οι οποίοι εκλαμβάνουν τις μομφές των Ρώσων μουσουλμάνων ως απειλή της εθνοτικής ταυτότητα τους", μου δήλωσε ο Ραΐς Σουλεϊμάνοφ.
Στην ίδια συνέντευξή του στους GTimes υπενθύμισε ότι η Ρωσία εξακολουθεί να μην έχει ούτε έναν ιμάμη που να είναι Ρώσος υπήκοος.
"Οι εθνοτικοί μουσουλμάνοι είναι έτοιμοι να δουν Ρώσους να γίνονται ομόθρησκοί τους, αλλά δεν θέλουν οι Ρώσοι να κατέχουν θέσεις στην πνευματική ιεραρχία. Οι Τάταροι και οι λαοί του Καυκάσου αποδέχονται τους Ρώσους ως μουσουλμάνους, αλλά δεν θέλουν να τους βλέπουν σ θέσεις κληρικών. Ως αποτέλεσμα, στη μουσουλμανικό κοινότητα (ούμα) της Ρωσίας, οι Ρώσοι παίζουν το ρόλο του "μικρού αδελφού". Για τους υπόλοιπους Ρώσους - τους Ορθόδοξους - οι προσήλυτοι μουσουλμάνοι θεωρούνται προδότες. Μεταξύ των εθνοτικών μουσουλμάνων οι Ρώσοι κατατάσσονται σε δεύτερης κατηγορίας πιστούς, αφού δεν τους δίνεται καν το δικαίωμα να γίνουν ιμάμηδες. Έτσι, για να αποδείξουν ότι είναι πραγματικοί μουσουλμάνοι, οι Ρώσοι προσήλυτοι είναι έτοιμοι να φτάσουν στα άκρα προκειμένου να δείξουν την αφοσίωσή τους. Και αυτό τους μεταφέρει σε ένα βέβαιο μονοπάτι προς την τρομοκρατία", κατέληξε ο ερευνητής.
Πηγή: Aς Μιλήσουμε Επιτέλους
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου