Η άποψη ότι οι γυναίκες έχουν κατακτήσει την ισότητα και ότι δεν υφίστανται καταπίεση λόγω του φύλου τους δεν είναι καινούρια. Ειδικά κάθε 8 Μάρτη η συζήτηση αυτή φουντώνει, με αφιερώματα και ρεπορτάζ να «αποδεικνύουν» ότι ο κόσμος είναι γεμάτος από πετυχημένες γυναίκες σε θέσεις κλειδιά.
Όμως στα χρό­νια του μνη­μο­νί­ου και της κρί­σης γί­νε­ται όλο και πιο δύ­σκο­λο να το ισχυ­ρι­στεί κα­νείς αυτό. Όχι γιατί η κρίση δη­μιούρ­γη­σε την κα­τα­πί­ε­ση των γυ­ναι­κών, αυτή προ­ϋ­πήρ­χε, αλλά γιατί την έκανε πιο ορατή, καθώς την ενέ­τει­νε, απο­δει­κνύ­ο­ντας ότι σε κάθε κρίση το σύ­στη­μα ξε­κι­νά­ει χτυ­πώ­ντας πάντα αυ­τούς που θε­ω­ρεί πιο ευά­λω­τους.
Και λέμε «θε­ω­ρεί», γιατί οι γυ­ναί­κες δεν είναι αντι­κει­με­νι­κά ευά­λω­τες από τη φύση τους, ούτε ήταν πάντα κα­τα­πιε­σμέ­νες. Για χι­λιά­δες χρό­νια, στις προ­τα­ξι­κές κοι­νω­νί­ες οι γυ­ναί­κες είχαν εξί­σου ση­μα­ντι­κούς ρό­λους με τους άντρες, ενώ σε πολ­λές επι­κρα­τού­σε κα­θε­στώς μη­τριαρ­χί­ας. Παρ’ όλα αυτά εδώ και αιώ­νες αντι­με­τω­πί­ζο­νται ως το αδύ­να­μο φύλο, κα­τώ­τε­ρες από τους άντρες, ως υπεύ­θυ­νες για την ανα­τρο­φή των παι­διών και τη συ­ντή­ρη­ση του σπι­τι­κού.
Δεν υπάρ­χει λόγος να πα­ρα­θέ­σου­με νού­με­ρα για να απο­δεί­ξου­με το πόσο η κρίση χτυ­πά­ει τη γυ­ναί­κα και μά­λι­στα πε­ρισ­σό­τε­ρο από τον άντρα, αφού κυ­κλο­φο­ρούν αξιό­λο­γες σχε­τι­κές έρευ­νες. Η κα­τα­πί­ε­ση και ο σε­ξι­σμός είναι ορα­τές με γυμνό μάτι, για όποιον θέλει να δει, σε κάθε οι­κο­γέ­νεια.
Η ανερ­γία των γυ­ναι­κών έχει χτυ­πή­σει κόκ­κι­νο, κά­νο­ντας τις γυ­ναί­κες να χά­νουν την οι­κο­νο­μι­κη τους ανε­ξαρ­τη­σία, ει­δι­κά στους το­μείς που ήταν κα­τε­ξο­χήν γυ­ναι­κεί­οι, όπως στην υγεία, την παι­δεία, την κα­θα­ριό­τη­τα. Μια σειρά από γυ­ναι­κεί­οι κλά­δοι της τε­χνι­κής εκ­παί­δευ­σης, όπως π.χ. η κομ­μω­τι­κή, απο­σύ­ρο­νται από τα τε­χνι­κά λύ­κεια, κό­βο­ντας ευ­και­ρί­ες από τα κο­ρί­τσια των πιο φτω­χών στρω­μά­των.
Κα­τάρ­ρευ­ση κοι­νω­νι­κού κρά­τους
Το βα­σι­κό­τε­ρο όμως είναι ότι το κοι­νω­νι­κό κρά­τος κα­ταρ­ρέ­ει πάνω στις πλά­τες των γυ­ναι­κών. Η κα­τάρ­ρευ­ση της δη­μό­σιας υγεί­ας, και ιδιαί­τε­ρα της πρω­το­βάθ­μιας, με το κλεί­σι­μο των ΕΟΠΥΥ, το κλεί­σι­μο των βρε­φο­νη­πια­κών σταθ­μών, των δομών για εξαρ­τη­μέ­να άτομα και ψυ­χο­λο­γι­κά πά­σχο­ντες, όλα αυτά φορ­τώ­νουν τις γυ­ναί­κες με και­νού­ρια κα­θή­κο­ντα, αφού θα πρέ­πει να φρο­ντί­ζουν μόνες τους τα πιο αδύ­να­μα μέλη της κοι­νω­νί­ας, πα­ρα­με­λώ­ντας τον εαυτό τους, την υγεία τους και την ίδια τους τη ζωή.
Όσο για τη βία στο σπίτι, αυτή έχει πάρει τρα­γι­κές δια­στά­σεις, καθώς τα νού­με­ρα αυ­ξά­νο­νται κα­τα­κό­ρυ­φα τα δύο τε­λευ­ταία χρό­νια. Η ανερ­γία του άντρα, η οργή και τα αδιέ­ξο­δα με­τα­φέ­ρο­νται στο σπίτι, ξε­σπώ­ντας πάνω στις γυ­ναί­κες.
Στο με­τα­ξύ οι γυ­ναί­κες, πέρα από το ερ­γα­σια­κό ωρά­ριο, το μαύρο, ανα­σφά­λι­στο και parttime με­ρο­κά­μα­το, δου­λεύ­ουν σκλη­ρά και στο σπίτι, φρο­ντί­ζο­ντας την οι­κο­γέ­νεια, μα­γει­ρεύ­ο­ντας και κα­θα­ρί­ζο­ντας, φρο­ντί­ζο­ντας ώστε όλοι να είναι ευ­χα­ρι­στη­μέ­νοι, αγω­νιώ­ντας πολ­λές φορές να εξα­σφα­λί­σουν το μενού της ημέ­ρας, αφού λεφτά δεν υπάρ­χουν. Αυτή η κα­τά­στα­ση είναι που κάνει τη γυ­ναί­κα διπλά κα­τα­πιε­σμέ­νη και επί­σης την ερ­γα­σία της εξαι­ρε­τι­κά συμ­φέ­ρου­σα για το σύ­στη­μα.
Όλα αυτά που θα έπρε­πε να είναι υπό­θε­ση του κρά­τους, δη­λα­δή η ανα­τρο­φή των παι­διών, η ψυ­χα­γω­γία της οι­κο­γέ­νειας, γί­νο­νται στην ιδιω­τι­κή σφάι­ρα του σπι­τιού και στη­ρί­ζο­νται στην εθε­λο­ντι­κή και απλή­ρω­τη ερ­γα­σία της γυ­ναί­κας.
Κομ­μά­τι της κα­τα­πί­ε­σης των γυ­ναι­κών είναι και ο σε­ξι­σμός, ο οποί­ος μά­λι­στα ορ­γα­νώ­νε­ται απρο­κά­λυ­πτα από το σύ­στη­μα. Η δια­πό­μπευ­ση των ορο­θε­τι­κών γυ­ναι­κών, η πρα­κτι­κή αδυ­να­μία των γυ­ναι­κών να πραγ­μα­το­ποιούν εκτρώ­σεις σε δη­μό­σια νο­σο­κο­μεία  δω­ρε­άν, η αύ­ξη­ση εκ­πο­μπών στην τη­λε­ό­ρα­ση που δια­φη­μί­ζουν το γυ­ναι­κείο σώμα, όλα αυτά είναι ση­μά­δια συ­ντη­ρη­τι­κο­ποί­η­σης της κοι­νω­νί­ας.
Όμως δεν είναι μόνο η κρίση γέ­νους θη­λυ­κού. Η αντί­στα­ση στην Ελ­λά­δα και σε ολό­κλη­ρο τον πλα­νή­τη έχει άρωμα γυ­ναί­κας. Οι κα­θα­ρί­στριες του Υπουρ­γεί­ου Οι­κο­νο­μι­κών, οι ερ­γα­ζό­με­νες που τέ­θη­καν υπο κα­θε­στώς εφε­δρεί­ας και από­λυ­σης στο δη­μό­σιο τομέα, οι γυ­ναί­κες στις Σκου­ριές, οι γυ­ναί­κες που υπε­ρα­σπί­ζο­νται το δι­καί­ω­μα στην έκτρω­ση στην Ισπα­νία, την Πορ­το­γα­λία  και αλλού, οι γυ­ναί­κες ων αρα­βι­κών εξε­γέρ­σε­ων, έχουν πολύ με­γα­λύ­τε­ρο κό­στος όταν αγω­νί­ζο­νται για να βγουν από το σπίτι, για να αφή­σουν τα συ­ζυ­γι­κά κα­θή­κο­ντα, για να συ­γκρου­στούν με την αστυ­νο­μία, για να απο­κτή­σουν φωνή, για να σπά­σουν το φόβο.
Η Αρι­στε­ρά
Το γυ­ναι­κείο ζή­τη­μα είναι υπο­τι­μη­μέ­νο. Τα κόμ­μα­τα της Αρι­στε­ράς συ­νή­θως δη­μιουρ­γούν γυ­ναι­κεία τμή­μα­τα και θε­μα­τι­κές, εξα­σφα­λί­ζου ν μια γυ­ναι­κεία πο­σό­στω­ση στις εκλό­γι­μες θέ­σεις, ορ­γα­νώ­νουν κά­ποιες εκ­δη­λώ­σεις κάθε 8 Μάρτη και θε­ω­ρούν ότι έτσι έχουν κα­λύ­ψει το θέμα.
Όμως το γυ­ναι­κείο ζή­τη­μα δεν είναι δευ­τε­ρεύ­ον, πλάι στο οι­κο­λο­γι­κό ή τα άλλα δι­καιώ­μα­τα. Οι γυ­ναί­κες απο­τε­λούν τη μισή ερ­γα­τι­κή τάξη του πλα­νή­τη, επο­μέ­νως η κα­τά­στα­σή τους αφορά όλη την κοι­νω­νία. Σε κάθε με­γά­λη εξέ­γερ­ση και επα­νά­στα­ση οι γυ­ναί­κες ήταν στη πρώτη γραμ­μή.
Τα πρώτα μέτρα που πήρε ο κόμμα των μπολ­σε­βί­κων, με το ξε­κί­νη­μα της επα­νά­στα­σης του 1917 στη Ρωσία, αφο­ρού­σαν τις γυ­ναί­κες. Κοι­νο­τι­κά μα­γει­ρία και πλυ­ντή­ρια, δι­καί­ω­μα στην έκτρω­ση και στο δια­ζύ­γιο, επι­τρο­πές γυ­ναι­κών κλπ. Είναι κρί­σι­μο στις διεκ­δι­κή­σεις της Αρι­στε­ράς να έχουν προ­τε­ραιό­τη­τα τα δι­καιώ­μα­τα των γυ­ναι­κών όχι μόνο σαν ση­μεία σε μια προ­κή­ρυ­ξη (που και αυτά λεί­πουν), αλλά σαν ου­σια­στι­κή στή­ρι­ξη των γυ­ναι­κών που πα­λεύ­ουν, όπως στην πε­ρί­πτω­ση των κα­θα­ρι­στριών του Υπουρ­γεί­ου Οι­κο­νο­μι­κών.
Στο πρό­γραμ­μα των πρώ­των ημε­ρών της κυ­βέρ­νη­σης της Αρι­στε­ράς θα πρέ­πει να πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται σα­φείς δε­σμεύ­σεις που θα κα­λυ­τε­ρεύ­ουν τη θέση της γυ­ναί­κας. Επα­να­πρό­σλη­ψη όλων των απο­λυ­μέ­νων, κα­τάρ­γη­ση του κα­θε­στώ­τος ερ­γο­λα­βιών στη κα­θα­ριό­τη­τα και αλλού, δω­ρε­άν βρε­φο­νη­πια­κοί σταθ­μοί, απα­γό­ρευ­ση των απο­λύ­σε­ων λόγω μη­τρό­τη­τος, δυ­να­τό­τη­τα δω­ρε­άν εκτρώ­σε­ων στα δη­μό­σια νο­σο­κο­μεία, μεί­ω­ση του ορίου συ­ντα­ξιο­δό­τη­σης, ισό­τη­τα στους μι­σθούς και πολλά άλλα.
Δε­σμεύ­σεις
Η Αρι­στε­ρά θα πρέ­πει να δώσει μάχη και με τις σε­ξι­στι­κές αντι­λή­ψεις ακόμα και μέσα στους κόλ­πους της, που εκ­φρά­ζο­νται στις αν­δρο­κρα­τού­με­νες αλυ­σί­δες στις πο­ρεί­ες και τα σε­ξι­στι­κά συν­θή­μα­τα στα φοι­τη­τι­κά αμ­φι­θέ­α­τρα. Μια ματιά στις γυ­ναί­κες που συ­γκρού­ο­νταν με τις δυ­νά­μεις κα­τα­στο­λής τους τε­λευ­ταί­ους μήνες αρκεί για να απο­δεί­ξου­με ότι οι γυ­ναί­κες έχουν το σθέ­νος να ξε­πε­ρά­σουν πολύ πιο με­γά­λα εμπό­δια από τους άντρες, για να βρί­σκο­νται στην πρώτη γραμ­μή.
Κυ­ρί­ως όμως η Αρι­στε­ρά θα πρέ­πει να πα­λέ­ψει ώστε οι διεκ­δι­κή­σεις των γυ­ναι­κών να είναι υπό­θε­ση όλης της κοι­νω­νί­ας και να μην καλ­λιερ­γεί τις θε­ω­ρί­ες που λένε ανοι­χτά ότι το πρό­βλη­μα των γυ­ναι­κών είναι απο­τέ­λε­σμα της αντρι­κής κυ­ριαρ­χί­ας. Οι γυ­ναί­κες και οι άντρες οφεί­λουν να πα­λέ­ψουν μαζί ενά­ντια στους κοι­νούς κα­τα­πιε­στές τους, τις κυ­βερ­νή­σεις και το σύ­στη­μα της εκ­με­τάλ­λευ­σης που στρέ­φει τον έναν απέ­να­ντι στον άλλο.
Ο αγώ­νας για «ψωμί και τρια­ντά­φυλ­λα», που ξε­κί­νη­σαν οι ερ­γά­τριες υφα­ντουρ­γί­ας στο Λό­ρενς της Αμε­ρι­κής το 1910, δεν έχει δι­καιω­θεί ακόμα.
Η ιστο­ρία της 8ης Μάρτη
Η 8 Μάρτη, Πα­γκό­σμια Μέρα των Γυ­ναι­κών, δεν είναι μια χα­ζο­χα­ρού­με­νη εμπο­ρι­κή γιορ­τή, όπως μας την πα­ρου­σιά­ζουν. Ούτε είναι η μο­να­δι­κή μέρα που θυ­μό­μα­στε τις γυ­ναί­κες. Η ιστο­ρία της 8ης Μάρτη γρά­φτη­κε το 1857 από τις ερ­γά­τριες κλω­στο­ϋ­φα­ντουρ­γί­ας στη Νέα Υόρκη, όταν πραγ­μα­το­ποί­η­σαν μια με­γά­λη δια­δή­λω­ση, ζη­τώ­ντας κα­λύ­τε­ρες συν­θή­κες ερ­γα­σί­ας, με δέκα ώρες και όχι δε­κα­έ­ξι ώρες ερ­γα­σία και ίσα με­ρο­κά­μα­τα με τους άντρες.
Η αστυ­νο­μία επι­τέ­θη­κε με βία στο πλή­θος των γυ­ναι­κών και η κι­νη­το­ποί­η­ση βά­φτη­κε στο αίμα. Όμως οι γυ­ναί­κες είχαν ήδη μπει στον αγώνα, ορ­γα­νώ­νο­ντας τα πρώτα σω­μα­τεία γυ­ναι­κών.
Στη μνήμη αυτών των γυ­ναι­κών και μετά από άλλη μια με­γα­λειώ­δη και πολύ σκλη­ρή απερ­γία που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε και πάλι από γυ­ναί­κες το 1910 στα υφα­ντουρ­γία του Λό­ρενς, με βα­σι­κό σύν­θη­μα «Θέ­λου­με ψωμί και τρια­ντά­φυλ­λα», η γερ­μα­νί­δα σο­σια­λί­στρια Κλάρα Τσέτ­κιν πρό­τει­νε στη Δεύ­τε­ρη Διε­θνή Διά­σκε­ψη Γυ­ναι­κών να κα­θιε­ρω­θεί η 8 Μάρτη ως η Μέρα της Γυ­ναί­κας.
Πρό­κει­ται για τη νι­κη­φό­ρα απερ­γία που έμει­νε στην ιστο­ρία σαν «η εξέ­γερ­ση των 20.000», στην οποία  πήραν μέρος πλάι στις γυ­ναί­κες και χι­λιά­δες άντρες ερ­γά­τες της υφα­ντουρ­γί­ας.
Μετά τη Ρώ­σι­κη Επα­νά­στα­ση του 1917, με πρό­τα­ση της Αλε­ξάν­δρας Κο­λο­ντάι, ο εορ­τα­σμός κα­θιε­ρώ­θη­κε και στη Ρωσία. Εκεί έγινε και ο πρώ­τος πραγ­μα­τι­κός εορ­τα­σμός της Μέρας της Γυ­ναί­κας, αφού οι δια­δη­λώ­σεις των γυ­ναι­κών ση­μα­το­δό­τη­σαν ου­σια­στι­κά την επα­νά­στα­ση του Φλε­βά­ρη. Εκεί­νη τη μέρα, στις 8 του Mάρτη (23 Φλε­βά­ρη με το παλιό ημε­ρο­λό­γιο), οι γυ­ναί­κες της Πε­τρού­πο­λης κα­τέ­βη­καν σε απερ­γία στις βιο­τε­χνί­ες της κλω­στο­ϋ­φα­ντουρ­γί­ας, διεκ­δι­κώ­ντας «ψωμί και ει­ρή­νη» και βελ­τί­ω­ση της ζωής τους.
Χρειά­στη­κε να πε­ρά­σουν πολ­λές δε­κα­ε­τί­ες, για να θε­σμο­θε­τη­θεί επί­ση­μα  το 1977 από τον ΟΗΕ η 8 Μάρτη ως πα­γκό­σμια μέρα των γυ­ναι­κών. Πα­ρό­λα αυτά οι πε­ρισ­σό­τε­ροι νο­μί­ζουν ότι τότε ξε­κί­νη­σε ο εορ­τα­σμός. Όμως, αν δεν ήταν οι αγώ­νες των ερ­γα­τριών, δεν θα υπήρ­χε η 8 Μάρτη.
Από τότε η μέρα αυτή γιορ­τά­ζε­ται με πολ­λές γυ­ναί­κες στο δρόμο σε όλο τον πλα­νή­τη. Στην Τε­χε­ρά­νη στις 4 Μαρ­τί­ου 2007, η αστυ­νο­μία ξυ­λο­φόρ­τω­σε χι­λιά­δες άν­δρες και γυ­ναί­κες που σχε­δί­α­ζαν συλ­λα­λη­τή­ριο για τον εορ­τα­σμό της ημέ­ρας. Οι δε­κά­δες γυ­ναί­κες που συ­νε­λή­φθη­σαν, κρα­τή­θη­καν για μέρες στην απο­μό­νω­ση. Οι ακτι­βί­στριες Shadi Sadr και Mahbubeh Abbasgholizadeh αφέ­θη­καν ελεύ­θε­ρες μετά από δε­κα­πέ­ντε μέρες απερ­γία πεί­νας.

Σχετικά

Ετικέτες