A Fiasco@Megaro, Athens 20 Feb 2014-Ο πολιτισμός είναι οικονομία: ένα φιάσκο

Εκτός εαυτού ο Παναγιωτόπουλος, παρατάει την ομιλία του και φεύγει από εκδήλωση που ο ίδιος οργάνωσε, επειδή τον υποδέχθηκαν με χάχανα

Ξέσπασε σε φωνές και αποχώρησε ο υπουργός Πολιτισμού Πάνος Παναγιωτόπουλος, χθες, στα εγκαίνια του συνεδρίου «Χρηματοδοτώντας τη δημιουργικότητα» μέσα στο κατάμεστο Μέγαρο Μουσικής, αφού αιφνιδιάστηκε από την αντίδραση ομάδας καλλιτεχνών που κάθε τόσο γελούσαν κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, συμπαρασύροντας και άλλους παρεβρισκόμενους. Ο υπουργός σηκώθηκε και έφυγε, επί τόπου, χωρίς να μείνει να ακούσει κανέναν από τους ομιλητές του συνεδρίου, που διοργανώνεται από το υπουργείο στο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας, ενώ κατήγγειλε ουσιαστικά ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΤΑΡΣYΑ.

Tην ιδιότυπη αυτή μορφή καταγγελίας, διοργάνωσε η δυναμική Κίνηση Μαβίλη που παρακολουθούσε το συνέδριο, χωρίς να είναι προσκεκλημένη να μιλήσει για αυτό το τόσο νευραλγικό θέμα για την ελληνική καλλιτεχνική πραγματικότητα. Ο Πάνος Παναγιωτόπουλος όταν άρχισαν τα χάχανα κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, διέκοψε και δήλωσε πως ο ίδιος έχει το θάρρος να είναι εκεί απέναντι τους και να εκτίθεται προκαλώντας ακόμη πιο έντονες αντιδράσεις, αφού προφανώς ο ρόλος ενός μέλους της κυβέρνησης είναι να είναι παρών σε όλες τις επάλξεις και να συνομιλεί με όλους, ενώ επίσης δεν τους είχε δοθεί η δυνατότητα να «εκτεθούν» και να μιλήσουν. Οταν αναφέρθηκε, δε, η λέξη «ανταγωνιστικότητα», το σούσουρο, τα γέλια και οι φωνές δυνάμωσαν, ενώ ο υπουργός δήλωσε -μεταξύ άλλων- πως ξέρει ποιοι βρίσκονται πίσω από αυτή την αντίδραση.

Φωνάζοντας είπε σε παρεβρισκόμενη, που είχε σηκωθεί όρθια για να του απαντήσει: «Οφείλετε, οφείλετε, οφείλετε…. Καθήστε κάτω κυρία μου. Να έχετε το θάρρος να έρθετε εδώ να μιλήσετε. Θέλετε να μετατρέψετε μια εκδήλωση για την ελληνική προεδρία, σε οχλαγωγία συνδικαλιστών της Αριστεράς. Αυτά να τα πείτε σε συνελεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Είναι ντροπή σας. Είναι ντροπή σας». Τα χειροκρήματα τα γέλια και τα «ου» κορυφώθηκαν

Καθώς τα γέλια και οι φωνές παρέσυραν και άλλους παρεβρισκόμενους, που δεν είχαν σχέση με την Κίνηση Μαβίλη, ο Πάνος Παναγιωτόπουλος σηκώθηκε και έφυγε από την κατάμεστη αίθουσα και μπροστά στα έκπληκτα μάτια όλων. Τι κι αν την διοργάνωση έκανε το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Προεδρίας; Τι κι αν εκτός από δυναμικούς καλλιτεχνικούς φορείς, διεθνείς προσωπικότητες των τεχνών ήταν εκεί και ανώτατοι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης;

Ακολούθησε μπάχαλο που πήγε πίσω τουλάχιστον για δύο ώρες, τη συνολική διοργάνωση με τα ενδιαφέρονται πάνελ, όπου ετέθησαν κρίσιμα θέματα. Η Κίνηση Μαβίλη έστειλε ανακοίνωση στην οποία, μεταξύ άλλων, καταγγέλλει την αναφορά στην ομιλία του υπουργού ότι «πρέπει να γίνουμε ανταγωνιστικοί σαν την οικονομία της Κίνας, καθώς το κόστος εργασίας στη Γηραιά Ήπειρο είναι εξαιρετικά υψηλό. Οι όροι που κυριάρχησαν στις ομιλίες των βασικών εισηγητών ήταν: ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα, βιομηχανία, προϊόν κ.ο.κ.».

Πηγή: Εκτός εαυτού ο Παναγιωτόπουλος, παρατάει την ομιλία του και φεύγει από εκδήλωση που ο ίδιος οργάνωσε, επειδή τον υποδέχθηκαν με χάχανα

http://www.iefimerida.gr/

Έφη Γιαννοπούλου

«Ελάτε επάνω να μας τα πείτε! Ελάτε επάνω να μας τα πείτε! Είναι εύκολος ο συνδικαλισμός από κάτω! Ορίστε έναν εκπρόσωπο κι ελάτε πάνω!» επαναλάμβανε ωρυόμενος ο υπουργός Πολιτισμού από τη σκηνή της αίθουσας του Megaron Plus. «Μπορώ να πω κάτι;» ρωτά κάποιος από το κοινό. «Δεν μπορείτε να πείτε τίποτα! Δεν μπορείτε να πείτε τίποτα», αλλάζει γνώμη ο υπουργός, λίγο πριν αποχωρήσει χωρίς καν να ολοκληρώσει το χαιρετισμό του…
Ήδη από τις πρώτες φράσεις του, ο Πάνος Παναγιωτόπουλος επισήμανε ότι το μισθολογικό κόστος και… κάποιοι άλλοι παράγοντες έχουν οδηγήσει την Ευρώπη σε υστέρηση συγκριτικά με την Κίνα και άλλες ασιατικές χώρες. Κάπου εκεί αρχίζει το happening διαμαρτυρίας που οργάνωσε μια ομάδα καλλιτεχνών, με πρωτοβουλία της Κίνησης Μαβίλη. Ακούγονται γέλια και χειροκροτήματα από το κοινό και ο υπουργός οδηγείται σε μια μίνι παράκρουση. «Δεν τιμάτε τη χώρα! Δεν τιμάτε τη χώρα!», «Αυτά να τα κάνετε στις συνελεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ», «Δεν βοηθάμε τη χώρα! Την εικόνα της χώρας!» «Θυμίζετε Μελανοχίτωνες!», «Τα αριστερά γκρουπούσκουλα που σας καθοδηγούν», «Είστε ευδιάκριτοι και ευδιάκριτες! Δεν είστε καλλιτέχνες! Υπηρετείτε τον ανεξέλεγκτο θόρυβο και την οχλαγωγία!». Αυτές ήταν μερικές από τις φράσεις από το παραλήρημα του υπουργού, που άλλοτε καλούσε στο βήμα τους διαμαρτυρόμενους καλλιτέχνες, άλλοτε τους φώναζε να καθίσουν στη θέση τους και τους απαγόρευε να μιλήσουν.
Το διήμερο συνέδριο στο Μέγαρο Μουσικής, που ξεκίνησε χτες το πρωί και ολοκληρώθηκε σήμερα, είχε τίτλο «Χρηματοδοτώντας τη Δημιουργικότητα» (Financing Creativity) και συμμετείχαν σ’ αυτό εκπρόσωποι του ελληνικού κράτους αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκπρόσωποι ελληνικών και ευρωπαϊκών δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και τραπεζών, σύμβουλοι κάθε είδους και άλλοι. Το happening, που οργανώθηκε με πρωτοβουλία της Κίνησης Μαβίλη, συνίστατο στη διακοπή του χαιρετισμού του υπουργού με οργανωμένα γέλια και χειροκροτήματα, χωρίς λόγια, ως μια έκφραση της διαμαρτυρίας των καλλιτεχνών για την αδιαφορία και τον εμπαιγμό που υφίστανται από τον υπουργό από την πρώτη μέρα της θητείας του.

Αν και ο υπουργός αποχώρησε χωρίς καν να ολοκληρώσει το χαιρετισμό του, και η κυρία Αντρούλλα Βασιλείου, επίτροπος Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Πολυγλωσσίας και Νεολαίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν ανέβηκε καν στο βήμα για τον δικό της χαιρετισμό, το συνέδριο συνεχίστηκε κανονικά (παρά τη σχεδόν δίωρη καθυστέρηση). Στο τέλος του πρώτου τραπεζιού (με θεματική «Χρηματοδοτώντας τον πολιτισμό. Δημόσιες πολιτικές και ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Στρατηγικές και σύγχρονο μοντέλο για την ανάπτυξη των Πολιτιστικών και Δημιουργικών Βιομηχανιών») παρενέβησαν τόσο η Ένωση Μη Κερδοσκοπικών Θιάσων, που εκπροσωπεί 85 θιάσους, με κείμενο που διαβάστηκε στα ελληνικά και στα αγγλικά θέτοντας μια σειρά ερωτήματα, όπως: «γιατί οι κρατικές επιχορηγήσεις για το θέατρο έχουν παγώσει και οι εγκεκριμένες του 2011-12 δεν έχουν ακόμα δοθεί, εμπαίζοντας τους ενδιαφερόμενους; Γιατί παράλληλα δίνονται επιλεκτικά σε διάφορους συλλόγους ή σε μεγάλους ιδιωτικούς οργανισμούς, όπως το Μέγαρο Μουσικής; Πού είναι η μέριμνα για να μη σβήσει η πολυφωνία, ο πειραματισμός και η έρευνα; Γιατί κλήθηκαν ως ομιλητές στο συνέδριο μόνο μεγάλοι οργανισμοί, ενώ απουσιάζει το ζωντανότερο κομμάτι του θεάτρου, οι ίδιοι οι καλλιτέχνες;» Από την κίνηση Μαβίλη και την ομάδα των ακτιβιστών, παρενέβη ο Κώστας Κουτσολέλος, λέγοντας πως η αβάσταχτη φορολόγηση των μη κερδοσκοπικών εταιρειών οδηγεί στο κλείσιμο τις περισσότερες θεατρικές ομάδες, όταν οι ομιλητές του συνεδρίου μιλούσαν για επιχειρηματικότητα, start-up και άλλα τέτοια εκσυγχρονιστικά. Το δίγλωσσο τρυκάκι που μοιράστηκε από τα μέλη της Κίνηση Μαβίλη στο κοινό του Μεγάρου Μουσικής έγραφε: «Να ξέρεις πως το ελληνικό κράτος αδιαφορεί πλήρως για τον σύγχρονο πολιτισμό. Να ξέρεις πως γύρω σου διαδραματίζεται ένα φιάσκο». Την αδιαφορία του για τον σύγχρονο πολιτισμό άλλωστε έδειχνε και το ίδιο το Υπουργείο, το οποίο σε ένα συνέδριο όπου η φράση που περισσότερες φορές ακούστηκε ήταν το «Οι καιροί έχουν αλλάξει», και οι λέξεις καινοτομία, νέα μέσα, νέες συνθήκες κτλ. επαναλαμβάνονταν σε όλες τις ομιλίες, δεν βρήκε τίποτα καλύτερο να μοιράσει στους συμμετέχοντες από έναν ογκώδη φάκελο με τέσσερα τεύχη, στα τρία από τα οποία παρουσιάζονται τα μνημεία της Αττικής, και στο τέταρτο το πρόγραμμα των πολιτιστικών εκδηλώσεων της Προεδρίας.
Αν η δεύτερη συχνότερα επαναλαμβανόμενη φράση χτες ήταν «Ο πολιτισμός είναι οικονομία», αντιλαμβανόταν εύκολα κανείς, από την επανάληψη λέξεων όπως αγορά, βιομηχανίες, ανταγωνιστικότητα, προϊόν, ότι αυτό για το οποίο μιλούσαν οι ομιλητές έριχνε το βάρος του σε κάτι πολύ διαφορετικό απ’ αυτό που συνήθως αποκαλούμε πολιτισμό: στις πολιτιστικές βιομηχανίες με μαζική απεύθυνση και στα μεγάλα ιδρύματα (τα οποία εκπροσωπούνταν και στις συζητήσεις – Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, Ίδρυμα Νέον, Ίδρυμα Κακογιάννη), αφού μόνο αυτοί μπορούν να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες εγγυήσεις για χρηματοδότηση από τράπεζες και ευρωπαϊκά προγράμματα. Όπως κυνικά διαπίστωσε ο κ. Γιώργος Γιαννούσης, Γενικός Γραμματέας Δημόσιων Επενδύσεων – ΕΣΠΑ του υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας: «Η εποχή που η πολιτεία πλήρωνε τον κάθε καλλιτέχνη για να κάνει αυτό που θεωρεί δημιουργία χωρίς αυτό που παράγει να πουλιέται, τελείωσε. Θα χρηματοδοτούνται επιχειρήσεις που θα έχουν ανταποδοτικά οφέλη». Για τη «χρηματοδότηση θεσμών που έχουν αποδεδειγμένα και αξιολογημένα κοινωνική προσφορά», μίλησε και η κα Λίνα Μενδώνη, γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, κλείνοντας μάλλον το μάτι στο φιλόξενο Μέγαρο, που πρόσφατα απαλλάχθηκε από χρέη 230 εκατομμυρίων ευρώ. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ο κ. Ιωάννης Μάνος, πρόεδρος του Μεγάρου, ήταν αυτός που περισσότερο απ’ όλους στις πρωινές συνεδρίες μίλησε για την ανάγκη στήριξης του κράτους στον πολιτισμό, με τα 230 εκατομμύρια να έχουν μόλις αφαιρεθεί από τις πλάτες του και τακτική κρατική επιχορήγηση.
Η δημιουργικότητα και η κουλτούρα στην οποία αναφέρονταν οι περισσότεροι ομιλητές των χτεσινών συζητήσεων μάλλον αγνοούσε στοιχεία εγγενή της καλλιτεχνικής δημιουργίας όπως π.χ. τον απαραίτητο χρόνο που συχνά έχει ανάγκη η τέχνη μέχρι να γίνει γνωστή στο ευρύ κοινό και άρα οικονομικά ανταποδοτική, ενώ μια χαρά θα μπορούσε να χωράει στον ορισμό το ευρείας κατανάλωσης design του IKEA ή τα τζιγκλάκια των διαφημίσεων…