Για πόσο ακόμη επαρκεί το πετρέλαιο;

Πριν από 10 χρόνια, στις 22 Μαΐου του 2002, ομάδα επιστημόνων, πολιτικών και δημοσιογράφων ίδρυσε στην Ουψάλα της Σουηδίας την Ένωση για τη Μελέτη του μέγιστου Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου, σε συντομογραφία ASPΟ. Στόχος τους να ενημερώσουν ότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέρια δεν θα είναι για πολύ ακόμη διαθέσιμο σε μεγάλες ποσότητες και σε χαμηλές τιμές. Τότε, η τιμή του αργού πετρελαίου ήταν 20 δολάρια το βαρέλι, δέκα χρόνια αργότερα έχει φτάσει τα 100 δολάρια. 

«Καταστροφολάγνοι»
Για τον πρόεδρο του ASPΟ, Κιέλ Αλεκλέτ είναι μια από τις πολλές αποδείξεις πως οι προειδοποιήσεις της οργάνωσής του ήταν απόλυτα δικαιολογημένες και σήμερα δικαιώνονται. «Όταν ξεκινήσαμε τη δουλειά μας», λέει ο οικονομολόγος, «η Ντόιτσε Μπανκ, η Παγκόσμια Τράπεζα και άλλες προέβλεπαν για το 2020 τιμή των 25 δολαρίων το βαρέλι». Ο πενταπλασιασμός μέσα σε δέκα χρόνια της τιμής του πετρελαίου έκλεισε τα στόματα εκείνων που αποκαλούσαν τα μέλη του ASPΟ καταστροφολάγνους. Στο μεταξύ όλο και περισσότεροι εμπειρογνώμονες συμμερίζονται τη θεωρία peak oil, σύμφωνα με την οποία η παραγωγή πετρελαίου θα ξεπεράσει σύντομα το σημείο κορύφωσής της. Ακόμη και για το πότε θα γίνει αυτό φαίνεται πως υπάρχει στο μεταξύ συναίνεση. 
«Βρισκόμαστε ήδη στο σημείο κορύφωσης» υποστηρίζει Κιέλ Αλεκλέτ. «Ανάμεσα στο 2005 και το 2010 είχαμε καθημερινά σταθερή παραγωγή της τάξης των 81, 5 εκατομ. βαρελιών με απόκλιση λιγότερο του 1%». Μέχρι το 2035 θα πέσει η συμβατική εξόρυξη πετρελαίου περισσότερο από 50 εκ. βαρέλια ημερησίως, απώλεια που δεν αντικαθίσταται με πετρέλαιο από την Αρκτική ή αλλού. 

Και οι πολιτικοί; 
Σήμερα οι 250 εμπειρογνώμονες από την επιστήμη, την πολιτική και την οικονομία δεν συζητούν πια αν έχει έρθει το σημείο κορύφωσης παραγωγής πετρελαίου, αλλά αν και πως οι επιπτώσεις από την έλλειψη είναι διαχειρίσιμες. Και οι επιπτώσεις δεν είναι μόνο οικονομικές, όπως επισημαίνει ο Μίχαελ Κλάρε, αμερικανός ερευνητής κρίσεων και διενέξεων. «Πρέπει να αποδεσμευτούμε από τα πετρέλαιο, όχι μόνο για περιβαλλοντικούς λόγους αλλά για πολιτικούς και στρατιωτικούς», υποστηρίζει. «Γιατί φοβάμαι ότι η τελευταία μάχη για το πετρέλαιο θα είναι εξαιρετικά βίαιη». 
Ο Κλάρε φέρνει ως παραδείγματα τις ένοπλες συγκρούσεις για το πετρέλαιο στα στενά του Ορμούζ, στην Αρκτική, στην Κινεζική Θάλασσα και στην περιοχή της Κασπίας. Οι προκλήσεις και οι κίνδυνοι από τη μείωση των πετρελαϊκών κοιτασμάτων είναι τεράστιες, και σε αυτό συμφωνούν ο επιστήμονες του ASPΟ. Οι πολιτικοί όμως το έχουν πάρει χαμπάρι; «΄Όχι και πιστεύω ότι δεν θέλουν να το παραδεχθούν", λέει ο πρόεδρος του ASPΟ Άλεκλετ. «Οι πολιτικοί σκέπτονται μέχρι τις επόμενες εκλογές, αλλά εδώ πρόκειται για αποφάσεις των επόμενων 10, 15 χρόνων».