Περί μαρμάρων, Ελγιν, και Παρθενώνα...

Sofia Lampiki

Επειδή ακούω πάλι ΚΑΙ πάλι τους γελοίους στο ΣΚΑΙ να κατηγορούν τους Εγγλέζους ως κλέφτες των Μαρμάρων του Παρθενώνα επιτρέψτε μου να αναπαράγω εδώ ό,τι συζητούμε με τους μαθητές μου , χρόνια τώρα, για το ζήτημα.
Ίσως βοηθήσει στη σκέψη τους και κάποιους.
Ο λόρδος Έλγιν πήρε τμήματα της ζωφόρου του Παρθενώνα,μια Καρυάτιδα και τμήματα των αετωμάτων όταν η Ελλάδα δεν υπήρχε σαν κράτος αλλά ήταν κομμάτι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Τα ξήλωσε απ το Ναό, προξενώντας ζημιά και στο υπόλοιπο μνημείο και τα μετέφερε στο εξοχικό του στην Αγγλία.Εκείνη την εποχή οι κάτοικοι της Αθήνας έβοσκαν πρόβατα πάνω στο λόφο της Ακρόπολης και ουδεμία αντίληψη του Μνημείου είχαν.
Όταν ο Έλγιν πέθανε τα Μάρμαρα κληροδοτήθηκαν στο Βρετανικό Μουσείο.
Η πλευρά των υποστηρικτών του Έλγιν μιλά για έγγραφη άδεια του Τούρκου διοικητή της Αθήνας και μάλιστα παρουσιάζει, ως νομιμοποίηση της μετακίνησης των Μαρμάρων, έγγραφο της εποχής.
Όμως: το έγγραφο είναι, υποτίθεται, αντίγραφο, αλλά σε έρευνα που έκαναν Άγγλοι ιστορικοί, το πρωτότυπο δεν υπάρχει στο άρτιο Μουσείο των εγγράφων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Κων/πολη.
Ακόμα και εάν είναι αυθεντικό,δεν του δίνει το δικαίωμα να πάρει θραύσματα ΠΑΝΩ απ τα μνημεία αλλά αυτά που έχουν πέσει κάτω.
Ο τεμαχισμός της Ζωφόρου και των Αετωμάτων του Μνημείου είναι συγκλονιστικός γιατί είχαν φτιαχτεί απ τους καλλιτέχνες της εποχής ώστε να αφηγούνται μια ιστορία σε αυτούς που περιδιάβαιναν τον περίπτερο ναό.
Τώρα, ούτε αυτοί που επισκέπτονται το Βρετανικό Μουσείο ούτε οι άλλοι του της Ακρόπολης μπορούν να την δουν.
Είναι, όπως λέω στους μαθητές μου, σαν να κόψαμε από ένα κόμικ δέκα βινιέτες και να τις στείλαμε στο Βερολίνο, ούτε εκεί μπορούν να καταλάβουν την ιστορία που αφηγείται ο καλλιτέχνης, ούτε ο άλλος που έχει το υπόλοιπο κόμικ.
Δεν ζητάμε να επιστρέψουν τα Μάρμαρα επειδή είναι ιδιοκτησία μας, τρομακτικό λάθος όσοι λένε "είναι δικά μας"/Αν το πούμε, δικαιώνουμε τον Έλγιν μιας και τα πήρε όταν ήταν ιδιοκτησία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Εξάλλου, ο Παρθενώνας δεν ανήκει σε μας, εμείς είμαστε οι διαχειριστές του, είναι μνημείο όλης της ανθρωπότητας.
Γιατί λοιπόν να επιστρέψουν τα Μάρμαρα;
Γιατι ανήκουν στον τόπο, στο τοπίο.
Φτιάχτηκαν για να υπάρχουν στο αττικό φως , ανάμεσα σε ξερές πέτρες και λιόδεντρα, και όχι σε μια αίθουσα Μουσείου μιας βροχερής χώρας.
Στον τόπο ανήκουν όχι στο κράτος που κατά καιρούς διαχειρίζεται αυτό το χώμα.
Στο Φώς.